«Olimpiya dünyası» qəzetinin budəfəki qonağı Əməkdar bədən tərbiyəsi və idman xadimi, 2-ci dərəcəli “Vətənə xidmətə görə” ordenli, beynəlxalq dərəcəli hakim, əməkdar məşqçi, Yasamal rayon Ağsaqqalar şurasının sədri Cavanşir Qurbanovdur.

Uzun illər Azərbaycan güləşinin inkişafında böyük xidmətləri olan qocaman mütəxəssis öz fikir və təkliflərini bölüşüb:

«Yola saldığımız il Azərbaycan tarixində böyük və şərəfli tarix kimi yadda qalacaq. 44 günlük Vətən müharibəsində rəşadətli ordumuz böyük qəhrəmanlıq göstərdi. Ali Baş Komandan İlham Əliyevin rəhbərliyi ilə 28 ildən sonra əzəli və qədim Qarabağımız öz azadlığına qovuşdu. Müharibə hər zaman amansız olub. Vətən uğrunda döyüşlərdə neçə-neçə Azərbaycan övladı canından və qanından keçərək, vətəni mənfur düşməndən azad etməyə müvəffəq oldu. Vətən müharibəsində şəhidlik zirvəsinə ucalan hər Azərbaycan övladının ruhu qarşısında baş əyirik. Onları böyüdüb, boya-başa çatdıran valideynlərin əllərindən öpürük. Bu müharibə bir daha sübut etdi ki, Azərbaycan xalqı məğrur və vətəni canından çox sevəndir. Bütün dünya bunun şahidi oldu. Azərbaycan Respublikasında qismən səfərbərlik elan edilməsi haqqında Prezidentinin Sərəncamından sonra minlərlə azərbaycanlı Ordu sıralarına yollandı. Onların hər biri döyüşlərdə böyük ruh yüksəkliyi ilə vuruşdular. Nəticə isə göz qabağındadır. Bu gün Azərbaycan Ordusu Qarabağı illərdən sonra düşmən əsarətindən azad edib».

C.Qurbanov bildirir ki, müharibədə öz sağlamlığını itirən qazilərimizə bu gün daha çox diqqət yetirilir:

«Müharibənin amansızlığı özünü göstərdi. Vətən müharibəsində zabit və əsgərlərimiz şəhidlik zirvəsinə yüksəldilər. Bununla yanaşı xeyli yaralı qazilərimiz oldu. Onlar vətənin azadlığı üçün sağlamlığını qurban verdilər. Fiziki və mənəvi cəhətdən güclü olan Azərbaycan gənci bizim fəxrimizdir. Biz onları daim diqqətdə saxlamalıyıq. Qazilərimiz hiss etməlidir ki, Azərbaycan onlarla qürur duyur, onlardan qayğısını əsirgəmir. Bu gün müharibədən tərxis olan qazilərimizə dəstək olmalıyıq. Onların asudə vaxtlarının səmərəli keçirilməsi üçün bir sıra işlər görməliyik. Qazilər üçün yeni idman klubları yaradılsa, yaxşı olardı. Orada idmanla yanaşı digər sahələrdə istedadı olan gənclərimizə də imkan yaradıla bilər. Bunun üçün ölkənin hər bir yerində infrastruktur formalaşıb. Olimpiya idman komplekslərində bu işin həyata keçməsi üçün mövcud şərait yaradılıb. Bundan başqa, şəhid ailələrində böyüyən övladlar ödənişsiz idmanla məşğul olmaları da, məqsədəuyğundur. Axı onlar gələcəyin əsgərləridir. Bu müharibə bir daha sübut etdi ki, gənc nəsil fiziki və mənəvi cəhətdən sağlam və vətənpərvər ruhda yetişib. Bu və ya digər məsələlərə də həssaslıqla yanaşmaq lazımdır. Bu işdə əlaqədar qurumlar xüsusi fəallıq göstərməlidirlər. Mən öz növbəmdə Yasamal rayon Ağsaqqalar şurasının sədri kimi, bu işdə öz qüvvə və bacarığımı əsirgəməyəcəm. Hesab edirəm ki, bu nəcib təklif tezliklə bəyəniləcək və öz bəhrəsini verəcək», - deyə o, bildirdi.
İşğaldan azad olunan topaqlarımızda quruculuq işlərindən də danışan Cavanşir müəllim bildirib ki, həmin ərazilərdə idman yeni dövrünə qədəm qoyacaq. Ermənilər tərəfindən dağıdılan idman qurğuları yenidən bərpa edilərək, idmansevərlərin ixtiyarına veriləcək: «Torpaqlarımız uzun illərdən sonra azadlığına qovuşdu. Qarabağda yeni dövr başlayır. İllərdən bəri doğma vətən həsrətilə yaşayan həmin torpaqların əsil sakinləri yaxın müddətdə yurd-yuvasına qayıdacaq. Həmin ərazilərdə yenidən canlanma hökm sürəcək. Hər bir sahədə yeni işlər görüləcək. İdman da Qarabağa qayıdacaq. Həmin rayon və şəhərlərdə yeni idman qurğuları inşa olunacaq. Qarabağlı idmançılarır sayı da artacaq. Biz idman xadimləri və mütəxəssisləri də buna tam əminik».

Onlayn blits şahmat üzrə “Airthings Masters” turnirinin final görüşlərinə yekun vurulub.

Avrasiya.net xəbər verir ki, Azərbaycan qrossmeysteri Teymur Rəcəbov yarışın qalibi adını qazanıb.

34 yaşlı şahmatçı finalda Ermənistan təmsilçisi Levon Aronyana qalib gəlib. İlk görüşdə rəqibini 2,5:1,5 hesabı ilə məğlub edən həmyerlimiz bu gün ikinci dueldə də lazımı nəticəni qazanıb. Rəcəbov 3 görüşdən sonra (0,5:0,5, 1:0, 0,5:0,5) ikinci qələbəni əldə edib. 4-cü görüşün heç bir əhəmiyyəti qalmadığından oynanılmayıb.

Teymur Rəcəbov bu qələbə sayəsində 60 min dollar mükafata da sahib olub.

Qeyd edək ki, 200 min dollar mükafat fondu olan turnirdə 12 şahmatçı mübarizəyə başlayıb. Dairəvi sistemlə keçirilən ilk mərhələdən sonra 8 iştirakçı nokaut sistemi ilə yarışı davam etdirib.

Onlayn formada keçirilən blits şahmat üzrə “Airthings Masters” turnirində Azərbaycanı təmsil edən qrossmeysterimiz Teymur Rəcəbov turnirin finalının ilk günündə erməni həmkarı Levon Aronyanı məğlub edib.

Avrasiya.net xəbər verir ki, şahmatçılar arasında ikinci görüş yanvarın 3-də baş tutacaq.

Qeyd edək ki, turnirin ümumi mükafat fondu 200 min ABŞ dollarıdır.

“Finala yüksəldiyim üçün xoşbəxtəm”.

Avrasiya.net xəbər verir, bunu Azərbaycan şahmatçısı Teymur Rəcəbov deyib.

Onlayn blits şahmat üzrə “Airthings Masters” turnirinin finalına yüksələn qrossmeyster yarımfinalın Danil Dubovla görüşündəki taktikasına aydınlıq gətirib: “Çalışırdım ki, oyunu bacardığım qədər sakit məcraya daşıyım. Bu da alındı. Mənim matç üçün strategiyam belə idi ki, mümkün qədər darıxdırıcı oyun olsun”.

Finalda erməni Levon Aronyanla görüşəcək Teymur rəqibinin oyununa da toxunub: “Levon əvvəllər olduğu kimi yenə əla şahmat nümayiş etdirir”.

Qeyd edək ki, turnirin final oyunları bu gün və sabah keçiriləcək.

Beynəlxalq Şahmat Federasiyası (FİDE) 2021-ci il yanvarın 1-nə olan reytinq siyahısını açıqlayıb.

Avrasiya.net xəbər verir ki, Azərbaycanın ilk onluqda yer alan iki şahmatçısının – Şəhriyar Məmmədyarovun və Teymur Rəcəbovun mövqeləri yeni reytinqdə dəyişməyib. Ş.Məmmədyarov (2770) səkkizinci, dünya kubokunun qalibi Teymur Rəcəbov (2765) isə onuncu pillədəki mövqelərini qoruyublar.

Digər şahmatçılarımız isə reytinq siyahısında geriləyiblər. Nicat Abasov 2668 xalla 70-ci (sonuncu siyahıda 61-ci), Qədir Hüseynov 2665 xalla 74-cü (62), Rauf Məmmədov 2654 xalla 92-cidir (79). Reytinq siyahısında irəliləyən yeganə şahmatçı Arkadi Naydiçdir. Aktivində 2649 xal olan şahmatçımız mövqeyini 15 pillə yaxşılaşdıraraq 100-cü sırada qərarlaşıb.

Qadın şahmatçılarının reytinq siyahısında isə ilk yüzlükdə üç təmsilçimiz yer alıb. Günay Məmmədzadə (2443) beş pillə geriləyək 31-ci yerdədir. Siyahıda 79-cu pillədə qərarlaşan Gülnar Məmmədova (2382) 13, 90-cı yerdəki Xanım Balacayeva (2376) isə 17 pillə geriləyiblər.

Ölkələrin siyahısında isə Azərbaycan 2656 xalla yeddincidir.

“Champions Chess Tour” çərçivəsində təşkil edilən onlayn “Airthings Masters” turnirində yarımfinal mərhələsinin ilk oyunları keçirilib.

Avrasiya.net xəbər verir ki, azərbaycanlı qrossmeyster Teymur Rəcəbov bu mərhələdə rusiyalı Daniil Dubovla ilk qarşılaşmasını qələbə ilə başa vurub. Şahmatçımız Rusiya təmsilçisini 3:1 hesabla məğlub edib.

Qeyd edək ki, şahmatçımız yarışın dörddəbir final mərhələsində Rusiyanın digər təmsilçisi Yan Nepomnyaşini məğlub edərək yarımfinala yüksəlib.

Yanvarın 3-dək davam edəcək turnirin ümumi mükafat fondu 200 min ABŞ dollarıdır.

Onlayn blits şahmat üzrə “Airthings Masters” turnirində nokaut mərhələsi başa çatıb.

Dairəvi sistemlə keçirilən birinci mərhələdə ilk 8 yeri tutan şahmatçılar 1/4 finalda üz-üzə gəliblər.

Bu gün raundun ikinci matçları keçirilib. Yarışda iştirak edən azərbaycanlı qrossmeyster Teymur Rəcəbov 1/4 finalda rusiyalı Yan Nepomnyaşi ilə növbəti görüşdə üz-üzə gəlib. İlk qarşılaşmada olduğu kimi, yenə 2:2 hesabı qeydə alınıb.

Hesab bərabər olduğundan şahmatçılar blitsdə zəkalarını yoxlayıblar. 2 oyundan ibarət mübarizədə də qrossmeysterlər “sülh” bağlayıblar – 1:1.

Qalibi müəyyənləşdirmək üçün armageddon oynanılıb. Rəcəbov qara fiqurlarla heç-heçə etdiyindən yarımfinala yüksəlib.

O, bu mərhələdə norveçli dünya çempionu Maqnus Karlseni yarışdan kənarlaşdıran rusiyalı Danil Dubovla oynayacaq. Şahmatçılar finala vəsiqə üçün 2 gün – dekabrın 31-də və yanvarın 1-də qarşılaşacaqlar.

Digər yarımfinal cütündə isə Levon Aronyanla (Ermənistan) Maksim Vaşye-Laqrav (Fransa) mübarizə aparacaq.

Qeyd edək ki, turnir 2021-ci il yanvarın 3-də yekunlaşacaq.

Onlayn formada keçirilən blits şahmat üzrə “Airthings Masters” turnirində iştirak edən azərbaycanlı qrossmeyster Teymur Rəcəbov yarışın üçüncü günündə 3 qarşılaşma keçirib.

"Report" xəbər verir ki, Uesli So (ABŞ), Maksim Vaşye-Laqrav (Fransa) və Pentala Harikrişna (Hindistan) ilə üz-üzə gələn Rəcəbov bütün görüşləri heç-heçə ilə başa vurub.

Xal hesabını 6-ya çatdıran 33 yaşlı şahmatçı ilkin mərhələdə 5-ci pilləni tutaraq, 1/4 finala vəsiqə qazanıb. .

Qeyd edək ki, turnir 2021-ci il yanvarın 3-də başa çatacaq.

Asif Abdullayev
Cüdo üzrə əməkdar məşqçi

Bugünkü gündə ölkəmizdə idmana olan maraq, qayğı çox yüksək səviyyədədir. Dövlət başçımızın əməyi və səyi nəticəsində, xalqımızın mübariz ruhu sayəsində idmançılarımız son zamanlar fantastik nəticələrə və uğurlara sahib olurlar. O cümlədən mənim işlədiyim doğma və əziz olan cüdo idman növü də populyarlığa və uğurlara görə ölkəmizdə yüksək reytinqə malikdir. Həmçinin cüdo idman növü artıq regionlarda da geniş yayılmışdır və inkişaf edir. Bu gün hər bir məşqçi işini böyük həvəslə davam etdirir. Bu məqaləni yazmaqda bir məsələni xatırladıb və qeyd etmək istərdim.
Uşaq və yeniyetmə idmanının qarşıya qoyduğu əsas vəzifə və həll etdiyi məsələ sağlamlığın möhkəmlənməsi, orqanizmin xarici faktorlara qarşı müqavimətinin artırılması və hormonik fiziki inkişafa nail olunmasıdır.

Amma məşqçi-müəllimlərin qarşısına qoyulan iş prinsipi, maraq, konkret nəticənin tələb olunması ona gətirir ki, Ümumi Fiziki Hazırlıq həcminin azalmasının sayəsində erkən yaşlardan belə sırf ixtisaslaşma, yarışa hazırlanma istiqamətində məşqlər aparılır. Bunun da nəticəsində gələcəkdə hərtərəfli fiziki inkiafın keyfiyyəti azalır.

Misal üçün belə bir cədvəli təqdim edək:

Azyaşlı uşaqlarda və yeniyetmələrdə ürəyin həcmi və frontal sahəsi
13 yaş 105,8 sm2 ------ --- 443 sm3±10
14 yaş 113 sm2 --------- 530 sm3±15
15 yaş 135 sm2 --------- 548 sm3±20
16 yaş 143,5 sm2 -------- 698 sm3±13,6

10 yaşında olan uşağın ÜRƏK HƏCMİ isə 138 sm3-dir. Fərqə baxın, dostlar. Artıq 13 yaşında ürəyin həcmi 443 sm3-ə çatır. Demək olar ki, 3 il ərzində ürəyin həcmi 3 dəfəyə yaxın artır. Ürəklə bərabər digər daxili orqanlar da böyüyür. Amma bu zaman daxili orqanları qanla təmin edən damar sistemi lazımi səviyyədə inkişaf etmir. Bunun nəticəsində isə ürəyi, əzələləri, fəaliyyətdə olan orqanları qidalandırıcı maddələr və oksigenlə tam təmin edə bilmir ki, bu da öz növbəsində gələcəkdə mənfi fəsadlar yarada bilər. İnkişaf dövrü artıq fiziki yükün verilməsi məqsədə uyğun deyil. Onu dəqiq bilirəm ki, istər paytaxt Bakıda, istərsə də regionlarda cüdo sahəsində fəaliyyət göstərən peşəkar, məndən də artıq biliklərə sahib olan məşqçi-müəllimlər çoxdur və onlar mənim nə demək istədiyimi çox gözəl bilirlər.

İnkişaf dövrü yaşayan uşaqların və yeniyetmələrin aerob istiqamətində məşq etmələri məqsədə müvafiqdir. Cüdo idman növünün gözəlliyi ondan ibarətdir ki, məşq prosesinin təşkili nəticəsində, məsələn, kəmər sisteminin öyrədilməsi, orta templi dinamik Uçi-komi adlanan hərəkətlərin üzərində işlənməsi, Ne-vadza texniki fəndlər və s. məşq prosesində geniş idmançı kütləsinin cəlb olunmasına və onların düzgün, sağlam inkişafına imkan yaradır. Yarışlarda tələb olunan enerji təmin olunma anaerob mexanizmi istiqamətində aparılan məşqlər inkişaf dövründə minimuma endirilməlidir.

Uşaqlar vaxtaşırı həkim müayinəsindən keçməli, “İdmançı” ürəyi sindromuna diqqət yetirilməlidir. Hamımız bilirik ki, məşq zamanı ürəkdə “L” və “D” gipertrofiyası baş verir. Məşqin hansı istiqamətdə təşkil olunması hansı növdə gipertrofiyaya gətirə bilər. Çalışmaq lazımdır ki, aeorob enerji təmin etmə mexanizmi nəticəsində, məşqlər hesabına ürəyin daxili həcminin böyüsün.

Bu da gələcəkdə yüksək idman nəticələrinin əldə olunmasına gətirəcək. Pubertal inkişaf dövründə (cinsi inkişaf dövrü) əzələlər sürtlə inkişaf etsə də, ürək hələ də lazım olan səviyyədə inkişaf etmir. Və bu zaman yarış intensivliyində anaerob enerji təmin etmə mexanizmi inkişafı istiqamətində verilən məşq ürəkdə hüceyrələrin, yəni kardiomiositlərin ölməsinə səbəb olur, gələcəkdə də idman nəticələrinin zəifləməsinə gətirə bilər. Astenik konstitusiyaya malik olan uşaq və yeniyetmələr də var. Onlara fiziki yükün verilməsi son dərəcə ehtiyyatla həyata keçirilməlidir.

Azyaşlı uşaqların və yeniyetməlirn yarışlarında son zamanlar elə bir səs-küy, mübahisələr yaranır ki, bu da heç məqsədə uyğun deyil. Həmin uşaqlardan nəsə nəticə tələb etmək çox tezdir. Onlar hələ inkişaf yolundadırlar.

2000-ci illərdə gənc yaşlarımda Sumqayıt şəhərində yarış zamanı maraqlı faktla üzləşdim. Korifey məşqçi-müəllim Əhməddin Rəcəblinin məktəbini keçmiş övladı, bu günkü gündə Respublikanın Əməkdar məşqçisi Zaur Rəcəbli hansısa bir gənc kolleqamıza deyirdi: “Ağacı budaqlarından yuxarı dartıb böyütmürlər.

Çox dartdıqda, kötüyü boşalar, sonra ağac quruyar, böyüməz.” İlk baxımdan sadə görünsə də bu sözlərdə dərin məna və məntiq var. Misal üçün onu deyim ki, Azərbaycanın ilk və yeganə dünya çempionu Elxan Məmmədov erkən və yeniyetmə yaşlarında böyük bir idman uğuru əldə etməsə də, dünya çempionu adına orta yaşlarında yiyələnib. Elxan Rəcəbli son illərə qədər güləşirdi və bugünkü gündə də əmisi Fərhad Rəcəbli ilə birlikdə veteran cüdoçuların yarışlarında da uğurla çıxış edir.

Bu günkü gündə region və respublika yarışlarında uğur və nəticə əldə etməyən komandalar, məşqçi-müəllimlər ona dəlalət etmir ki, onalar zəifdirlər, nəticə əldə etmək üçün morfo-funksional, fizioloji quruluşa, fiziki inkişafa, müəyyən istedada, qavrama və qabiliyyətə malik olan uşaqların ələ düşməsi və eyni zamanda maddi-texniki bazanın olması böyük rol oynayır.

Hazırda hər hansı məşqçi müəllim hansısa bir regionda ətrafına müəyyən sayda uşaqları toplayıb onları pis vərdişlərdən, mənfi əməllərdən çəkindirir, cüdo idman növünün elmini və sirlərini öyrədirsə, yarışlara uşaqları hazırlayırsa, aparıcı klubların, cəmiyyətlərin, məktəblərin qarşısına çıxara bilirsə, rəqəbat yaradırsa bu özü özlüyündə artıq böyük nəticədir.

Hər birimiz, istər gənc, istər yaşlı, istər titullu, istərsə də titulsuz belə məşqçi-müəllimlərə hörmətlə yanaşmalı, əməklərinə qiymət verməyi bacarmalıyıq. Hər bir valideynin arzusu, övladının sağlam, gümrah böyüməsidir. Bizim də başlıca vəzifəmiz dövlətimizə, cəmiyyətimizə sağlam, vətənpərvər ruhda böyümüş, xalqına, dövlətinə sadiq, sabahkı xoş gələcəyimiz olan gənclər yetişdirməkdir. Ən böyük nəticə budur!

Serbiyanın paytaxtı Belqradda keçirilən güləş üzrə fərdi dünya kuboku yarışları sona yaxınlaşır.

Avrasiya.net xəbər verir ki, altıncı yarış günündə - dekabrın 17-də 61, 65, 79, 86 və 97 kiloqram çəki dərəcəsində çıxış edən sərbəst güləşçilər mübarizəyə qoşulublar.

Güləşçimiz Əhmədnəbi Qvarzatilov (61 kq) startda Fransanı təmsil edən erməni güləşçi üzərində inamlı qələbə qazanıb. Bolqarıstan və Tacikistan güləşçilərindən də güclü olan Ə.Qvarzatilov finala yüksəlib.

Üçqat Avropa və dünya çempionu Hacı Əliyev debütdə prinsipial rəqiblə qarşılaşıb. 65 kiloqram çəki dərəcəsində dünya çempionu Hacımurad Rəşidovla görüşə əla start verən H.Əliyev 4 xal qazandıqdan sonra görüş yarımçıq saxlanılıb. Buna səbəb rəqibin zədələnməsi olub. Güləşçimiz dörddəbir finalda qırğız güləşçi ilə gərgin keçən görüşdən də qalib ayrılaraq adını yarımfinala yazdırıb. Macarıstan təmsilçisi ilə görüş gərgin idman mübarizəsi şəraitində keçib. H.Əliyev əzmkarlıq nümayiş etdirsə də, onu qələbədən 1 xal ayırıb. Güləşçimiz bürünc medal üçün xalça üzərinə çıxacaq.

Rəşad Yusifli (79 kq) ilk görüşdə türk həmkarına məğlub olub. Ancaq rəqib finala yüksəldiyi üçün həmyerlimiz təsəlliverici görüşə çıxacaq.

Abubakr Abakarov (86 kq) startda Bolqarıstan təmsilçisinə "tuşe" ilə qalib gəlib. Ancaq dörddəbir finalda İspaniya idmançısına uduzub.

Mübarizəyə dörddəbir finaldan qoşulan Şamil Zubairov (97 kq) Moldova təmsilçisini çətinlik çəkmədən məğlub edərək yarımfinala yüksəlib. Ancaq finalın bir addımlığında Belarus təmsilçisinə yenilib və ümidini bürünc medala bağlayıb.

Bu çəki dərəcələri üzrə təsəlliverici görüşlər və medal qarşılaşmaları dekabrın 18-də keçiriləcək.

Qeyd edək ki, daha əvvəl yunan-Roma güləşçilərindən İslambek Dadov (67 kq) gümüş, Eldəniz Əzizli (55 kq) və Beka Kandelaki (130 kq) bürünc medal əldə ediblər. Qadınlardan isə Elis Manolova (65 kq) fəxri kürsünün 3-cü pilləsinə qalxıb.