Azərbaycan Ordusunun cəsur əsgər və zabitləri canı-qanı bahasına düşmənin silahlı qüvvələrini darmadağın etdi. Qürurla deyə bilərik ki, bu gün biz qalib ölkənin vətəndaşlarıyıq. Hər bir Azərbaycan vətəndaşı xoşbəxtdir ki, bu tarixi qələbənin şahidi oldu. Buna görə xalqımıza bu xoşbəxtliyi və tarixi qələbə sevincini yaşadan müzəffər ordumuza borcluyuq. Azad olmuş bütün torpaqlarımızda üçrəngli bayrağımızın əbədi olaraq dalğalandırılmasında bir çox igid oğullarımız tək qolunun gücü ilə deyil həm də səsi ilə də mübarizə apardı. Oxuduqları gözəl mahnılarla əsgər yoldaşlarını ruhlandıraraq döyüş əzmlərini artırdılar.

Avrasiya.net xəbər verir ki, 44 günlük Vətən müharibəsinin ildönümü ilə əlaqədar «Space» televiziyası da yeni layihələrlə çıxış etdi. Maraqlı layihələrdən biri «Yuxuda gələn şəhadət» digəri isə «Spase» televiziyasının Müdafiə Nazirliyi ilə birgə İkinci Qarabağ savaşında təkcə qollarının gücü ilə deyil, həm də səslərinin gücü ilə döyüşən qazilərimizlə bağlı həyata keçirdiyi layihədir. Bu layihədə torpaqlarımızın qarış-qarış alınmasında iştirak edən qazilərimizin ifasında səslənən mahnılar «Spase» televiziyası tərəfindən lentə alınır, eyni zamanda, həmin qazilərimiz öz döyüş təəssüratlarını tamaşaçılarla bölüşürlər. Cəsur qazilərimiz ifa etdikləri mahnıları ilə bir daha sübut edirlər ki, biz öz torpaqlarımızı həm ordumuzun, həm qolumuzun, həm də səsimizin gücünə almışıq.

Şəhidlərin Anım Günü ilə bağlı Nərmin Kərimbəyovanın ifasında “Şəhidsiz zəfər olmaz” adlı mahnı və klip təqdim olunub.

Mahnının müsiqisi və sözləri Alxanlıya, aranjimanı Yaşar Baxışa məxsusdur.
Layihənin rəhbəri bəstəkar Gövhər Həsənzadədir.

Azərbaycanın məşhur "Qaya" ansamblının İsraildə yaşayan üzvü, Xalq artisti Teymur Mirzəyev sentyabrın 26-da dünyasını dəyişib.

Avrasiya.net xəbər verir ki, bu barədə Rəşid Behbudov Fondunun rəhbəri Kamil Şahverdi bildirib.

Beləliklə "Qaya" ansamblının dördüncü uzvü də haqq dünyasına qovuşub.

1961-ci ildə Asəf Zeynallı adına orta ixtisas musiqi məktəbində təhsil alan dörd gənc - Arif Hacıyev, Adil Nəzərov, Rauf Babayev və Teymur Mirzəyev vokal kvartet yaratmaq fikrinə düşür. Qrupun ilk çıxışları tələbə yığıncaqlarında və musiqi məktəbinin kiçik otaqlarında baş tutur.
"Qaya" vokal ansamblı 1961-ci ildən 1988-ci ilə qədər fəaliyyət göstərib. Qrup Azərbaycan, ingilis, ispan, polyak və rus dilində mahnılar ifa edib.

T.Mirzəyev 1961-ci ildə "Qaya" ansamblının bədii rəhbəri və solisti olmuşdu.

Allah rəhmət eləsin...

Əməkdar artist, Şuşa Dövlət Musiqili Dram Teatrının direktoru Yadigar Muradovun vəziyyəti ağırdır.

Kult.az xəbər verir ki, direktor koronavirusa yoluxub və hazırda Zığ Modul Tipli Xəstəxanaya yerləşdirilib.

Yadigar Muradov Qaynarinfo.az-a açıqlamasında "hər şey yaxşı olacaq" deyə bildirib.

Xalq artisti Emin Ağalarov yeni biznesi üçün 1 milyon dollar (1,7 milyon manat) vəsait sərf edib.

Avrasiya.net Axşam.az-a istinadən xəbər verir ki, müğənninin yeni restoranı bu ilin sonunda açılacaq. Məkan Moskvada yeni alış-veriş mərkəzində yerləşir.

Emin bildirib ki, restoranda çin mətbəxi yer alacaq. İfaçı restoranın investorunun özü olduğunu söyləyib. O, məkan üçün qoyduğu investiyaya restoranın yerləşdiyi ərazinin, dekorun və qab-qacağın daxil olduğunu söyləyib.

Qeyd edək ki, Eminin nümayəndəsi onun ümumilikdə 50-yə yaxın restoranı olduğunu deyib.

“Nizami Gəncəvi ili”nə həsr olunmuş yeniyetmələr arasında Xəmsə Milli İntellektual Oyunu üzrə rayon çempionatı keçirilib.

Sentyabrın 21-də Gənclər Mərkəzində Rayon Gənclər və İdman İdarəsi və Təhsil Şöbəsinin birgə təşkilatçığı ilə “Nizami Gəncəvi ili”nə həsr olunmuş yeniyetmələr arasında Xəmsə Milli İntellektual Oyunu üzrə Siyəzən çempionatı keçirilib.

Yarışın keçirilməsində əsas məqsəd cənab Prezident İlham Əliyevin “Azərbaycan Respublikasında 2021-ci ilin “Nizami Gəncəvi ili” elan edilməsi haqqında” Sərəncamdan irəli gələn vəzifələrin və“Azərbaycan gəncliyi 2017-2021-ci illərdə” Dövlət Proqramının 5.1.4. yarımbəndinin icrasının təmin olunması, yeniyetmələrin dünyagörüşünün və intellektual potensialının artırılması, intellektual oyunların məktəblilər arasında təbliği, istedadlı yeniyetmələrin üzə çıxarılması, eləcə də yeniyetmələrin asudə vaxtlarının səmərəli təşkil olunmasıdır.

8 komandanın mübarizə apardığı çempionatın qrup və final oyunlarının nəticəsinə əsasən “Dəmir yumruq” (GİKM) komandası I, “Tesla Mask” (şəhər 1 saylı tam orta məktəb) komandası, “Zirvə” (şəhər 3 saylı tam orta məktəb) komandası isə III olub.

Yer tutan komandalar Gənclər və İdman İdarəsi tərəfindən fəxri fərmanlarla təltif ediliblər.






#nizamigəncəvi880 #nizamiili #2021nizamiili #NizamiGəncəvi #nizamiganjavi #nizamigəncəvii̇li #Xəmsə #XəmsəMİO #XəmsəOyunu #SiyəzənGİİ #MysAZ #GənclərvəİdmanNazirliyi

İran təqvimində 22 sentyabr, İraqın Bəəs rejiminin diktator xasiyyətinə və bəzi Qərb ölkələrinin əlverişli vədlərinə güvənərək 1980 -ci ildə İran İslam Respublikasına hücum etdiyi bir hərbi hadisənin başlanğıcının qeyd olunduğu gündür. Bu 8 il davam edən böyük bir hadisənin başlanğıcı idi və müasir dövrün ən uzun insan müharibələrindən biri sayılan bu 8 il ərzində hərbi, mənəvi və idarəçilik sahələrində dünyanın siyasi sistemlərində daha az görülülən hadisələr baş verdi.

İran İslam Respublikasının İraqdakı BƏƏS rejiminin təcavüzünə qarşı müqəddəs müdafiə müharibəsində 8 il ərzində, Qərbin bəzi yeni kimyəvi silahları BƏƏS qüvvələri tərəfindən sınaqdan keçirildi və təzyiqlərə baxmayaraq, qurudan, havadan və dənizdən İrana hücumlara baxmayaraq, bu diyarın insanları yadellilərin qarşısında ayağa qalxdılar və nəticədə torpaqlarının bir qarışını da düşmənə vermədilər.

İranda bu dövrün hərbi məsələləri ilə yanaşı, din, mədəniyyət və mənəviyyat sahəsində bəzi məsələlər meydana gəldi ki, bu da İran və İslam dünyasının intellektual sistemində yeni mədəniyyətə səbəb oldu. Vətəni qorumaq, imanı müdafiə etmək, həmrəylik və birlik ruhuna inam, müqəddəs müdafiə, məzlumları müdafiə etmək, təkəbbürlə mübarizə, şəhidlik, gənclik şəhadəti, mənəviyyat, cəsarət, başqalarının qarşısında fədakarlıq, uşaqları qurban vermək kimi məsələlər. din yolu, Vilayət-e-Fəqih, əzmkarlıq, xeyirxahlıq və cəngavərlik, alçaldıcı ölüm qarşısında xoşbəxt ölüm, dünyaya və dünyəvi görünüşlərə etinasızlıq, müqavimət, qadınların və uşaqların müharibədə öldürülməməsi və yüzlərlə başqa fikir müharibənin bitməsindən uzun bir müddətə qədər görünən yuxarıdakı təsvirlərlə əxlaqı və dini ruhu öyrətdi və sonradan tamamilə İran mədəniyyətinə qərq oldu. Deyilənlərə görə yüz illərlə davam edən bu dini təlimləri tətbiq etdilər və praktik olaraq dünya həyatının ensiklopediyasına daxil etdilər.

Müqəddəs Müdafiə dövründən qalan bu mədəniyyətin nəticəsi, indiki nəslin əlində olan yüzlərlə həcmli bədii ədəbiyyat, roman, düşüncə və etika və tədricən Müqəddəs Müdafiə əxlaqı və mədəniyyətindən qaynaqlanan bir növ irfani ədəbiyyatdır. Ədəbiyyatımız və kino sənətimiz yüzlərlə sənədli filmlə birlikdə onlarla bədii və qısametrajlı filmlər çəkə bilən və onları beynəlxalq festival və festivallarda nümayiş etdirə biləcək uyğun bir yer qazandı. Bu filmlər azad insanların ruhlarından və İslam dinindən götürülmüşdür və fitri insan azadlıqları ilə ziddiyyət təşkil etmir, özünə möhkəm bir dayaq taparaq yaxşı beynəlxalq mükafatlar qazana bildi .

Müqəddəs müdafiə filmlərinin əksəriyyəti İranın müqəddəs müdafiəsinin 8 ili ərzində tətbiq olunan insani və dini dəyərləri özündə əks etdirir.
İranda müqəddəs müdafiə dövrünə aid filmlər, İranda uzun bir tarixə malik olmadıqları üçün, yeni və səliqəli mövzulara malik yeni bir fenomen sayılırdı və çəkilməsi çox çətin olsa da, yenə də tamaşaçılar üçün cəlbedici idi. Eyni halda görünür ki, bu filmlərə baxmaq tamaşaçılar üçün cazibədardır və İmam Xomeyninin müdrik və dini rəhbərliyi altında olan bütün gənclərin dini dəyərləri və müdafiəni qorumaq üçün iştirak etdikləri müqəddəs müdafiə dövrünün eyni cəsarətini göstərir.

Bu filmlər bəzən İran döyüşçülərinin hərbi gücünü, bəzən heç bir gözləmədən vətənini müdafiə etmək üçün könüllü gedən gənc döyüşçülərin mənəviyyatını və səmimiyyətini göstərmək, bəzən şəhidlik və müdafiə kimi mənəvi mövzulardan birini izah etmək , vətəni və bəzən də bu filmlər İran döyüşçülərinin qarşıdurma və müharibə atəşi içərisində canlılığını və zəkasını nümayiş etdirməli idi. Bu filmlərin bəziləri bu evləri dağıdan müharibənin iranlı ailələr, iran şəhərlər və kəndləri üçün yaratdığı problemlərə həsr edilir.

Xürrəmşəhr və abadanın azad edilməsi və Səddam Hüseyn tərəfindən Hələbçənin kimyəvi bombalarla bombalanması kimi acı hadisələri özündə ehtiva edərək bəşəriyyətə çatdırır və bildirir ki, hər bir halda müharibə insan hüquqlaırnın tapdalanması və dağıdıcılıq ilə birlikdədir. İnsanlar öz vətənlərini və milli birliyi qorumaq xaricində bundan çəkinməlidirlər.
Ancaq nə olursa olsun, müqəddəs müdafiə dövründə film çəkmək iranlı kinorejissorlar üçün saf bir təcrübə idi. İranda film çəkilişini konseptual və texniki baxımdan dünyada bir neçə pilləyə qaldıran və dünyada bir çox mənəvi mesajları çatdıra bilən bir təcrübə idi. Qərəzsiz baxıldıqda dünyanın hər yerində təkrarlana biləcək mesajlar, fədakarlıq kimi anlayışlar, İbrahim dinlərinin təbiətindən və təlimlərindən qaynaqlandığı üçün müdafiə, vətən və s. bütün mədəniyyətlərdə mövcuddur və bu xatirələrin bəziləri insan yaddaşından silinə bilməz. Bir qərb ölkəsindəki kimyəvi silah satıcılarının kimyəvi silahları səbəbiylə Hələbcədə yüzlərlə adamın öldürüldüyünün videosunu gördükləri və göz yaşları tökdükləri və etdiklərinə görə peşman olduqlarını ifadə etdikləri an kimi.

İran təqvimində bu dövrü və canlarını vətənləri və dini idealları uğrunda qurban verən gənclərin bütün səylərini şərəfləndirmək üçün 22 sentyabr eyni cəsarət və hadisələri xatırladan müqəddəs müdafiə həftəsi olaraq adlandırılmışdır.

44 günlük Qarabağ savaşında da eyni şücaəti yaşamış dost və qardaş Azərbaycan ölkəsində müqəddəs müdafiə filmləri içərisində olan eyni dövrün bəzi film nümunələrini internet üzərindən göstərmək qərarına gəldik ki dostlarımıza o dövrün mənəvi və hərbi atmosferinin guşələrinə tanıdaq.

Əli. Purmərcan

Gələn il İtaliyada keçiriləcək “Avroviziya-2022” mahnı müsabiqəsində ölkəmizin iştirakı təsdiqlənib.

İctimai Televiziya və Radio Yayımları Şirkətindən Avrasiya.net-ə verilən məlumata görə, gələn ilin mayında baş tutacaq bu müsabiqədə ölkəmizi kimin təmsil edəcəyi hələlik müəyyən edilməyib.

Müsabiqənin İtaliyanın hansı şəhərində baş tutacağı da məlum deyil. Hazırda bunun üçün namizəd şəhərlər var, lakin yekun qərar verilməyib.

Qeyd edək ki, dünyanın ən baxımlı və populyar mahnı müsabiqəsi olan “Avroviziya”nın Azərbaycanda rəsmi yayım hüququ İctimai Televiziya və Radio Yayımları Şirkətinə məxsusdur.

“Avroviziya-2022” mahnı müsabiqəsinin Azərbaycan üzrə nümayəndə heyətinin rəhbəri tanınmış bəstəkar və prodüser İsa Məlikovdur.

Fəridə Mirişova
İz - Mədəniyyətin İnkişafına Dəstək İctimai Birliyinin sədri

Müasir Azərbaycan ərazisində musiqi mədəniyyəti haqqında ilk məlumatlar eramızdan əvvəl 10-8-ci minilliklərə aiddir. İlk belə məlumatlar Qobustan qayaları üzərində təsvir olunan mərasim rəqslərinin rəsmləri hesab olunur. Arxeoloji qazıntılar zamanı aşkar olunan bu nadir rəsmlər Azərbaycan xalqının qədim əcdadlarının musiqi izləri haqqında məlumat verir. Qobustan qayaüstü rəsmlərində heyvanların ətrafında rəqs edən bir neçə insanın təsviri Azərbaycanın ən qədim rəqs növü olan “Yallı” rəqsini xatırladır. Rahatlıqla söyləmək olar ki, qədim insanların o dövrün rəqs pontamimasını əks etdirən rəsmlər çəkməsi ibtidai musiqi mədəniyyətinin mövcudluğu haqqında bizə çatan ən böyük elmi faktdır.

Azərbaycan xalqının həyatında musiqinin erkən orta əsrlərdə rolu haqqında qəhrəmanlıq dastanı “Kitabi Dədə Qorqud“ eposunda müfəssəl məlumat mövcuddur. Azərbaycan musiqisi 20-ci əsrin başlanğıcına qədər iki istiqamətdə - şifahi ənənələrə söykənən professional musiqi (muğam) və folklor musiqisi (aşıq musiqisi, xalq mahnıları, xalq rəqs melodiyaları) şəkilində inkişaf etmişdir.

Azərbaycan musiqi həyatında yeni mərhələnin başlanğıcı 20-ci əsrin əvvəllərindən başlayır. 20-ci əsrin əvvəllərində xalqın ictimai həyatında baş verən hadisələr azərbaycançılıq ideyaları musiqi mədəniyyətimizdə də öz təzahürünü tapmışdır. Bu dövr mədəniyyətin digər sahələrində olduğu kimi musiqi mədəniyyətinin inkişafında böyük rol oynamışdır. Azərbaycan musiqisi tarixində mühüm mərhələ olan əsrin əvvəlləri bir çox musiqi janrlarının yaranması ilə səciyyələnir.

Azərbaycan milli opera janrının yaranma tarixi Ü.Hacıbəyovun 1908-ci il yanvarın 12(25)-də tamaşaya qoyulmuş "Leyli və Məcnun" operasından başlanır. Ü.Hacıbəyov “Leyli və Məcnun” operası ilə şifahi ənənəli milli sənətlə bəstəkar yaradıcılığının sintezini yaratdı. Müasir Azərbaycan professional musiqisinin əsası məhz Ü.Hacıbəyov tərəfindən qoyulmuşdur. Demək olar ki, Azərbaycan musiqisinin hər bir sahəsi Ü.Hacıbəyli ənənəsi ilə yoğrulub. Eyni zamanda onu qeyd etmək gərəkdir ki, Azərbaycanda musiqi elminin bünövrəsi də dahi bəstəkarımız Ü.Hacıbəyov tərəfindən qoyulub. Onun musiqiyə həsr olunmuş məqalələrində, xüsusilə çoxillik təqiqatlarının nəticəsi olan “Azərbaycan xalq musiqisinin əsasları” fundamental əsərində Azərbaycan musiqi elmi üçün proqram əhəmiyyətli fikirlər irəli sürülüb. Ü.Hacıbəyovun irəli sürdüyü tezisşəkilli müddəəlar sonrakı illərdə Azərbaycan musiqişunaslığının müxtəllif qollarının yaranmasına təkan verib. Ü.Hacıbəyovla yanaşı M.Moqamayev (1885-1937), Z.Hacıbəyov(1884-1950), C.Qaryağdıoğlu (1861-1943), Q.Pirimov (1881-1965) kimi sənət fədailərimizin Azərbaycan musiqisinin inkişafında və təbliğində böyük xidmətləri olmuşdur.

Ü.Hacıbəyovun 1909-1913-cü illərdə yazmış olduğu (“Ər və arvad” 1910, “O olmasın, bu olsun” 1911, “Arşın mal alan” 1913) ilə Azərbaycan teatrına musiqili komediya janrını gətirdi. Həmçinin Sovet hakimiyyəti dövrünə qədər Z.Hacıbəyovun "Əlli yaşında cavan", "Evlikən subay", M.Kazımovskinin "Molla Cəbi", "Vurhavur" musiqili komediyaları da tamaşaya qoyulmuşdur. Bu tamaşaların ərsəyə gəlməsində H.Ərəblinski, M.Ə.Əliyev, Ə.Ağdamski, Ə.Hüseynzadə, H.Abbasov, Y.Olenskayalar, R.Darablı və Ə.Anaplı kimi sənətkarlar mühüm rol oynamışlar. Bu janr sonralar Qara Qarayev, Rauf Hacıyev, Tofiq Quliyev, Süleyman Ələsgərov və neçə-neçə bəstəkarların yaradıcılığında öz inkişafını tapdı.

Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti illərində teatr, musiqi, dramaturgiya sahəsindəki dövlət siyasəti və həyata keçirilən mühüm tədbirlər mədəniyyət və incəsənətin inkişafında mühüm rol oynadı. Təəssüf ki, Xalq Cümhuriyyətinin ömrü az oldu, lakin bu qısa müddətdə Cümhuriyyətin həyata keçirdiyi mədəniyyət quruculuğu işləri zamanına görə fövqəladə bir mədəniyyət hadisəsi idi.

Cümhuriyyət illərində Müslüm Moqamayevin 1916-cı ildə yazmış olduğu “Şah İsmayıl” operası 9 Mart 1919-cu ildə, Hacıbaba Şərifovun “Tahir və Zöhrə” operası 1919-cu il oktyabrın 12-də tamaşaya qoyulur. 1918-cı il 18 oktyabrda Dövlət Teatrı statusu almış Mayılov Qardaşları teatrı (indiki Opera və Balet teatrı) səhnəsində Azərbaycan opera və operettaları - “Leyli və Məcnun”, “Əsli və Kərəm”, “Şah Abbas və Xurşidbanu”, “Aşıq Qərib”, “Arşın Mal alan”, “O olmasın, bu olsun”, “Evliykən Subay”, “Ər və arvad”, “Əlli yaşında cavan”, Rus və Qərbi Avropa bəstəkarlarının operaları, o cümlədən fortapiano musiqisi, kamera musiqi axşamları, simfonik musiqi axşamları, sonata axşamları nümayiş olunur.

Bu dövrdə klassik musiqi ilə yanaşı xalq xanəndələri və el aşıqları da ölkənin mədəni həyatında və xeyriyyə konsertlərində yaxından iştirak edirdilər.

Cümhuriyyət dövründə Ü.Hacıbəyov “Azərbaycan Milli marşı”, “Azərbaycan marşı”, “Çırpınırdı Qara dəniz” kimi mahnı-marşlar yazmışdır. “Azərbaycan marşı” 1992-ci ildə Azərbaycan Respublikasının dövlət himni kimi qəbul olunmuşdur.

Musiqi mədəniyyətində baş verən bütün hadisələr digər mədəniyyət hadisələri kimi dövri mətbuatında geniş işıqlandırılır. Ceyhun və Üzeyir Hacıbəyli qardaşlarının rəhbərlik etdiyləri “Azərbaycan” qəzetində və digər mətbu orqanlarda konsert, opera tamaşaları, qastrol səfərləri haqqında məqalələr xəbərlər resensiyalar öz əksini tapır. Qeyd edək ki, Bakıda dövlət konservatoriyanın yaradılması ideyası məhz cühuriyyət illərində qoyulmuşdur.

Sovet hakimiyyəti dövründə Azərbaycan musiqisi öz milli varliğını qoruyub saxlayaraq ölkəmizin mədəni həyatında fəal rol oynamışdır. Azərbaycan musiqisinin yeni-yeni janrları yaranır. Yeni yaradıcı nəsil formalaşmağa başlayır. 1922-ci ildə Ü.Hacıbəyli Azərbaycan Dövlət Türk Musiqi məktəbini açır. Məktəb 1924-cü ildə Azərbaycan Dövlət Türk musiqi texnikumu adlanır. Nəhayət 1926-cı ildə texnikum Azərbaycan dövlət Konservatoriyası ilə birləşir. Ü.Hacıbəyovun uzaqgörənliyi nəticəsində respublikada üçpilləli təhsil sistemi olan ipdidai təhsil, orta və ali musiqi təhsil sistemi yaranır. 1926-cı ildə ilk çoxsəsli xorun yaranır. İlk Azərbaycan dövlət xoru 1936-cı ildə M.Maqomayev adına Azərbaycan Dövlət Flarmoniyası nəzdində yaradılır. 1931-ci ildə ilk xalq çalğı alətləri orkestrinin, 1936-ci ildə rəqs ansamblının, 1934-ci ildə Azərbaycan Bəstəkarlar ittifaqının, 1938-ci ildə Azərbaycan Musiqili Komediya teatrının, 1939-cu ildə Azərbaycan xalq yaradıcılığı evinin, 1931-ci ildə Azərbaycan Dövlət Konservatoriyası nəzdində elmi-tədqiqat musiqi kabinetinin yaradılması məhz həmin illərə təsadüf edir.

Yuxarıda qeyd etdiyimiz kimi Sovet dövrünə qədər Ü.Hacıbəyovun “ Leyli və Məcnun”, Z.Hacıbəyovun "Aşıq Qərib" (1916), M.Maqomayevin "Şah İsmayıl" (1919), operaları tamaşaya qoyulmuşdu. Teatrın repertuarı ənənəvi klassik opera formasında yazılmış "Şahsənəm" (1927, R.Qlier), "Nərgiz" (1935, M.Maqomayev) və "Koroğlu" (1937, Ü.Hacıbəyov) ,daha sonralar "Vətən" (1945, Q.Qarayev və C.Haciyev), "Xosrov və Şirin" (1942, Niyazi) "Nizami" (1948, Ə.Bədəlbəyli) "Sevil" (1953, F.Əmirov), "Azad" (1957, C.Cahangirov), “ Gəlin Qayası” ( 1972 Şəfiqə Axundova ) “ İntizar” (2007 F. Əlizadə ) operaları ilə zəngınləşdi və milli opera sənətimizin tarixinə həkk olundu.

1940-cı ildə ilk milli Azərbaycan baleti - "Qız qalası" (Ə.Bədəlbəyli) tamaşaya qoyuldu.. "Gülşən" (1950, S. Hacıbəyov) "Yeddi gözəl" (1952, Q.Qarayev) "Qaraca qiz" (1965, Ə.Abbasov), "İldırımlı yollarla" (1961, Q.Qarayev), "Məhəbbət əfsanəsi" (1962, A.Məlikov) ”Min bir gecə” (1979 F.Əmirov ), “ Nəsimi “ ( 1973 F. Əmirov) baletləri sonraki illərdə “Babək” (1986 A.Əlizadə), “Ağ və Qara” (2000 X.Mirzazadə) “Eşq və Ölüm” (2005 P.Bülbüloğlu) Opera və Balet teatrında tamaşaya qoyuldu. 1928-ci ildə teatra M.F.Axundovun adı verilmişdir. 1959-cu ildən Akademik Opera və Balet Teatrı adlanır.

1941-1945 illərdə yazılmış olan bir çox musiqi əsərləri böyük vətən müharibəsi illərini əhatə edir. Yüksək vətəndaşlıq hissi, düşmənə qarşı barışmaz mübarizə, qələbəyə inam bəstəkarlarımızın yazmış olduqları musiqi əsərlərində ana xətt kimi keçir. Həmin illərdə Azərbaycan bəstəkarlarının böyük bir qismi simfoniya Simfonik poema, uvertura, lövhə, süita, janrında nümunələr yaratdı.

1948-ci ildə Fikrət Əmirov «Şur» və «Kürd Ovşarı»nı yazmaqla simfonik muğam janrının əsasını qoydu və sonralar bir çox bəstəkarlar bu janrda əvəzsiz əsərlər yazdılar. bir şeyi qeyd edim ki, simfonik muğam yalnız Azərbaycan musiqisinə xas bir janrdır.

50-ci illərdə milli estrada musiqisinin təməli qoyulur. 1956-cı ildə Azərbaycan Dövlət Estrada orkestri, 1957-ci ildə “Biz Bakıdanıq” Estrada Ansamblı, 1975-ci ildə Azərbaycan Dövlət Estrada simfonik orkestrinin yaranması, Azərbaycan Televiziya və Radiosunun estrada orkestri 60-cı illərdə “Qaya” kvarteti estrada sənətinin inkişafında mühüm rol oynamışdır. Azərbaycan estradasının görkəmli nümayəndələrindən Rəşid Behbudov, Mirzə Babayev, Şövkət Ələkbərova, Polad Bülbüloğlu, Müslüm Moqamayev, Flora Kərimova, Natavan Şeyxova, Hüseynağa Hadıyev, Akif İslamzadə və başqa görkəmli sənətkarlarımızın yaradıcılığı milli estrada sənətimizi zənginləşdirmişdir.

Kino musiqisi yaradıcılığın mürəkkəb sahələrindən biridir. Kinoda musiqi ən mühüm kompanentlərdən biridir. Bədii məzmunun ideya və obrazın açılmasında musiqi aparıcı yerlərdən birini tutur. 1936-cı ildə “Almaz” kinofilmi ilə Azərbaycan səsli kinosunun, həm də Azərbaycan kino musiqisinin əsası qoyuldu. Filmin musiqisini Zülfüqar Hacıbəyov və Niyazi bəstələmişdir. 1945-ci ildə Ü.Hacıbəyovun "Arşın mal alan" musiqili komediyası yenidən ekranlaşdırıldı. Rejissorlar R.Təhmasib və N.Leşşenko milli koloriti və xalq yumorunu saxlamaqla parlaq realist kinokomediya yarada bildilər. 50-ci illərin əvvəllərində, "Bakı kinostudiyası"nın əsas istiqamətinin bədii-sənədli və publisistik filmlərin çəkilməsinə yönəldiyi bu dövrdə yalnız "Fətəli xan" və "Bakının işıqları" bədii filmləri çəkildi. 50-ci illərdə ekranda fəhlə və kolxozçuların, müxtəlif peşə sahiblərinin əməyi və həyatı öz əksini tapdı. "Qızmar günəş altında", "Kölgələr sürünür", "Onun böyük ürəyi", "Onu bağışlamaq olarmı?", "Bizim küçə", "Böyük dayaq", "Telefonçu qız", "Ögey ana" filmlərində biz bunu görürük.

60-cı illərin əvvəllərindən Azərbaycanda rəngli filmlərin çəkilişi genişləndirildi. "Koroğlu" bədii filmi Azərbaycan genişekranlı rəngli kinosunun ilk nümunəsidir. "Arşın mal alan" filmindən etibarən Azərbaycan kinosunda musiqili komediya janrına meyil gücləndi. "Görüş", "Bəxtiyar", “Qaynana” (Tofiq Quliyev) “O olmasın, bu olsun”, “Arşın mal alan” (Üzeyir Hacıbəyov), “Romeo mənim qonşumdur”, “Əhməd haradadır?” (Rauf Hacıyev), “Ulduz” (Süleyman Ələsgərov) və s. filmlərdə bu ənənə davam etdirildi.

Uzun illər Azərbaycan SSRİ-nin tərkibində olsa da, xalqımız öz mədəniyyətini, milli-mənəvi dəyərlərini ləyaqətlə qoruyub saxlaya bilmişdir. Bu gün müstəqil Azərbaycan dövlətinin mədəni nailiyyətləri də xalqın uzun illər yaşatdığı, nəsillərdən nəsillərə ötürdüyü milli-mənəvi dəyərlərin əsasında formalaşmaqdadır. Azərbaycan müstəqillik qazandıqdan sonra milli mədəniyyətimizin inkişafında da yeni dövr başlandı. Müstəqillik illərində Azərbaycan mədəniyyəti dünyaya inteqrasiya yoluna qədəm basdı. İçərişəhər, Şirvanşahlar Saray Kompleksi, Qobustan ilə birgə, Muğam sənəti və Aşıq sənətimiz YUNESKO kimi nüfuzlu beynəlxalq təşkilatın maddi və mədəni irs siyahısında öz yerlərini tutmuşlar. Azərbaycan mədəniyyətinin bu maddi və mənəvi abidələri bəşəriyyətin yaratdığı çox dəyərli əsərlər siyahısına salınmaqla ölkəmizin qədim mədəniyyət diyarı olduğu bir daha təsdiqləyir. Azərbaycan Şərqlə Qərbin qovuşağında yerləşdiyindən bizim ölkənin mədəniyyəti hər iki tərəfin mədəniyyətinin elementlərini özündə birləşdirə bilmişdir.

Sovet İttifaqının tərkibində olduğumuz illərdə milli musiqimiz inkişaf etsə də, bu inkişafın əsası keçən əsrin əvvəllərində qoyulmuşdur. Təsadüfi deyil ki, Azərbaycan musiqi elminin, professional musiqinin, Şərqdə ilk operanın əsası məhz bu dövrdə qoyulub. Üzeyir Hacıbəyov, Müslim Maqamoyev, və o dövrdə yaşamış digər sənət fədailərinin xidmətləri danılmazdır. Ona görə çəkinmədən söyləyə bilərik ki, milli musiqimizin bu günkü uğurlarını keçən əsrin əvvəllərində milli oyanışla başlayan mədəniyyət hadisələrinə borcluyuq.

Azərbaycanda ilk dəfə olaraq polislərin fəaliyyətindən bəhs edən “İfşa” adlı serial bu mövsüm də davam edəcək. Serial insan alveri və narkomaniya ilə mübarizədən bəhs edir. Layihə Daxili İşlər Nazirliyinin təşkilatı dəstəyi ilə ATV kanalında yayımlanırdı. Ötən mövsüm üçün 6 bölüm çəkilmişdi. Layihənin məsləhətçisi Daxili İşlər Nazirinin birinci müavini polis general-leytenantı Seyfulla Əzimov, ideya müəllifi və rəhbəri isə Ramiz Alıyevdir.

Ramiz Alıyev layihə ilə bağlı bildirdi ki, serial yeni formatda və yeni adla davam edəcək: “Düşünürəm ki, bu cür maarifləndirici film və seriallara hazırki gündə çox böyük ehtiyac var. Bu gün bütün cəmiyyətimiz bir yumuruq kimi birləşərək hüquq-mühafizə orqanlarının və xüsusən də polisin yanında olub narkomaniya ilə birgə mübarizə aparır. Ona görə də biz düşündük ki, bu layihəni davam etdirmək lazımdır. Onu da açıq demək istərdim ki, ötən mövsüm üçün çəkilən bölümləri izləyən tamaşaçıların və ziyalıların təkidi var ki, bu cür layihə davam etməlidir.

Bildiyimiz kimi “İfşa” serialı 6 bölümdən ibarət idi və insanların böyük sevgisini qazanmışdır, hətta kanalların reytinq cədvəlində də öncül yerdə idi. Serialın sosial şəbəkədə olan hesablarına, demək olar ki, hər gün yüzlərlə izləyici yazıb xahiş edirdi ki, bu serial davam etsin. Bundan başqa ölkə mətbuatında da bu layihəyə böyük maraq var idi. Qardaş Türkiyənin 30-dan artıq tanınmış mətbuat orqanında layihə haqqında məlumatlar dərc olunmuşdur və “İfşa” serialını Türkiyənin TRT kanalında yayımlanan “Təşkilat” serialı ilə eyni mövzunu əhatə etdiyini də diqqətə çatdırmışdılar. Hesab edirəm ki, xarici düşmənlərimizin məkirli planlarından biri də gənclərimizi zəhərləmək və genofondumuza zərbə vurmaqdır, ancaq biz xalq olaraq buna imkan verməyəcəyik. 44 günlük Vətən müharibəsində qəhrəmanlıq göstərən igidlərimizin davamçıları var və daha da artacaqdır.

Ona görə də bu cür maarifləndirici layihələr davam etməlidir ki, gənclərimiz həm insan alverindən, həm də narkomaniyadan uzaq olsunlar. Biz fikirləşirik ki, layihə bu mövsüm də eyni movzularla (narkomaniya, insan alveri və s.) və yeni adla, peşəkar komanda ilə çəkilib tamaşaçılara təqdim olunsun. Qeyd olunduğu kimi, bu layihədə əsas məqsəd insanların maariflənməsi, narkomaniya və insan alveri ilə mübarizə aparmağın yollarını, Azərbaycan polisinin qətiyyətini, mübarizənin yalnız hüquq-mühafizə orqanlarının deyil, həmçinin xalq olaraq hər birimizin aparmalı olduğumuzu göstərməkdir.

Layihə ötən mövsüm olduğu kimi yenə də ATV kanalında davam gedəcək. Serialın 10-12 bölüm olması düşünülür. Düzdür, bəzi televizya kanallarından bizə müxtəlif təkliflər gəldi ki, bu serialın davamı o kanallarda çəkilsin, ancaq təbii ki, biz razı olmadıq və bildirdiyim ki, layihə yenə də ATV kanalında davam edəcək, çəkilişlərin noyabr ayından başlanılması və yanvar-fevral ayından etibarən efirə getməsi düşünülür.