Azərbaycan ekoloji davamlılığa sarsılmaz sadiqlik nümayiş etdirib
Q.Navab: “Prezident Əliyevin təşəbbüsləri Azərbaycanın ekoloji mənzərəsini dəyişdirib”
Azərbaycan Respublikası 2026-cı il Ümumdünya Ətraf Mühitin Mühafizəsi Günü və COP29-a ev sahibliyi etməsi ilə bağlı bu yaxınlarda elan etdiyi qlobal ekoloji fəaliyyətin önündə dayanır. Bu möhtəşəm nailiyyət təkcə Azərbaycanın iqlim dəyişikliyi ilə bağlı öhdəliyini vurğulamır, həm də onun ekoloji dayanıqlılıq sahəsində lider rolunu vurğulayır.
Bunu Avrasiya.net-ə beynəlxalq münasibətlər və dayanıqlı inkişaf məqsədləri üzrə tanınmış beynəlxalq ekspert Qaiser Navab (Pakistan) deyib.
Q.Navab Davamlı inkişaf və iqlim fəaliyyətinin qızğın müdafiəçisi kimi Azərbaycana ürəkdən təbriklərini çatdırırıb və qeyd edib ki, Prezident İlham Əliyevin rəhbərliyi ilə Azərbaycan ekoloji davamlılığa sarsılmaz sadiqlik nümayiş etdirib: “Onun administrasiyası ardıcıl olaraq nəinki dərhal ekoloji problemləri həll edən, həm də uzunmüddətli ekoloji sabitliyin əsasını qoyan siyasətlər həyata keçirib. 2026-cı ildə Ümumdünya Ətraf Mühitin Mühafizəsi Gününə ev sahibliyi etmək qərarı bu davamlı öhdəliyin sübutudur. 1972-ci ildə BMT Baş Assambleyası tərəfindən təsis edilmiş bu tədbir ətraf mühitlə bağlı ən böyük qlobal platforma rolunu oynayır və dünyada milyonlarla insanı iqlim dəyişikliyinə qarşı hərəkətə keçməyə ruhlandırır.
Bu mötəbər tədbirə ev sahibliyi etmək qlobal diqqəti Azərbaycanın ekoloji səylərinə və iqlim problemləri qarşısında dayanıqlılığına yönəldəcək. Ekologiya və Təbii Sərvətlər naziri və COP29-un Prezidenti Muxtar Babayevin qeyd etdiyi kimi, Azərbaycan 2030-cu ilə qədər bərpa olunan enerji mənbələrini iki dəfə artırmağa, meşələrini genişləndirməyə və ən müasir qurğular vasitəsilə sıfır tullantıya nail olmağa hazırdır. Bu cür iddialı məqsədlər millətin dayanıqlı gələcəyin yaradılmasına bağlılığını əks etdirir.
Şuşada Prezident İlham Əliyevlə görüşmək şərəfinə nail olanda onun xarizması, ziyalılığı, millətinə və ölkəsinə qarşı dönməz dürüstlüyü məni dərindən heyran etdi. Prezident Əliyevin rəhbərliyi ardıcıl olaraq reallığa çevrilən, tarixdə özünəməxsus yer tutan bir sıra uzaqgörən təşəbbüslərlə əlamətdardır. Onun strateji uzaqgörənliyi və ekoloji və iqtisadi islahatlara sadiqliyi Azərbaycanı davamlı inkişaf üçün bir model kimi yerləşdirib”.
Q.Navabın fikrincə, həqiqətən də, Prezident Əliyevin təşəbbüsləri Azərbaycanın ekoloji mənzərəsini dəyişdirməklə yanaşı, onun qlobal miqyasda mövqeyini möhkəmləndirib. Onun uzaqgörən konsepsiyaları konkret hərəkətlərə çevirmək bacarığı beynəlxalq səviyyədə tanınıb və hörmət qazanıb. Bu müvəffəqiyyət rekordu Azərbaycanın həm 2026-cı il Ümumdünya Ətraf Mühit Gününün, həm də COP29-un ev sahibi kimi rolu üçün möhkəm zəmin yaradır: “2026-cı il Ümumdünya Ətraf Mühitin Mühafizəsi Günü dünyanın hər tərəfinə təsir edən kritik problem olan iqlim dəyişikliyinə diqqət yetirəcək. Ev sahibi kimi Azərbaycan ətraf mühitin deqradasiyası ilə mübarizədə beynəlxalq səylərin gücləndirilməsində mühüm rol oynayacaq. Bu tədbir davamlı gələcəyə doğru irəliləyişi sürətləndirmək üçün hökumətləri, biznes qurumları, vətəndaş cəmiyyətlərini və fərdləri bir araya gətirəcək.
Son illərdə qlobal birlik iqlim dəyişikliyi, təbiət itkisi və çirklənmənin üçlü planetar böhranının həllində mühüm nailiyyətlər əldə edib. COP26, COP27 və COP28 kimi BMT-nin İqlim Dəyişikliyi üzrə əvvəlki Konfranslarının nəticələri bərpa olunan enerji, səmərəlilik və metanın azaldılması ilə bağlı yeni öhdəliklər üçün zəmin yaradıb. COP29-a ev sahibliyi edən Azərbaycanın rəhbərliyi iqlim maliyyəsi, şəffaflıq, texnologiya və daha iddialı Milli Müəyyən Edilmiş Töhfələr (MDM) üzrə kritik irəliləyişləri vurğulayaraq bu səyləri davam etdirəcək”.
Ekspert qeyd edib ki, Azərbaycanın ekoloji məsələlərdə fəal mövqeyi onun son təşəbbüs və nailiyyətlərində aydın görünür. Ölkənin 2030-cu ilə qədər bərpaolunan enerji mənbələrini təxminən iki dəfə artırmaq, meşələri böyütmək və sıfır tullantı statusuna nail olmaq öhdəliyi onun davamlılığa sadiqliyini nümayiş etdirən nümunəvi məqsədlərdir. Bundan əlavə, Azərbaycanın səhralaşmaya qarşı mübarizə və tullantıların idarə edilməsi üzrə səyləri daha sağlam, daha davamlı planet yaratmaq üçün qlobal məqsədlərlə üst-üstə düşür: “UNEP-in icraçı direktoru İnqer Andersen Bakıda keçirdiyi mətbuat konfransında Azərbaycanı üçlü planetar böhranla mübarizədə göstərdiyi fədakarlığı yüksək qiymətləndirib. O, Şirvan Milli Parkında və Xıllı Nərə Balıqları Yetişdirmə Zavodunda müşahidə olunanlar da daxil olmaqla, ölkənin təsirli biomüxtəlifliyin qorunması səylərini vurğuladı. Azərbaycanın COP29-a ev sahibliyi etməkdə liderliyi qlobal fəaliyyətə təkan vermək və iqlimlə bağlı məsələlərdə əsaslı tərəqqinin təmin edilməsində mühüm rol oynayacaq.
Dünyadakı hökumətlər, biznes qurumları, vətəndaş cəmiyyəti və gənclər liderləri iqlim dəyişikliyinin həlli üçün getdikcə daha çox cəsarətli və transformativ fəaliyyətlərə çağırırlar. Qalıq yanacaq istifadəsinə son qoyulması, deqradasiyaya uğramış təbiətin bərpası, çirklənmənin azaldılması və təmiz enerjiyə keçidin aktuallığı həmişəkindən daha aktualdır. 2026-cı il Ümumdünya Ətraf Mühitin Mühafizəsi Gününə ev sahibliyi edən Azərbaycan bu qlobal hərəkatın önündə olacaq və milyonlarla insanı davamlı gələcək uğrunda mübarizəyə qoşulmağa ruhlandıracaq”.
UNEP-in davam edən tədqiqat və qabaqcıl hesabatları, məsələn, Emissiya Boşluğu Hesabatı və Uyğunlaşma Boşluğu Hesabatı, COP29-da danışıqlar və təşəbbüsləri məlumatlandırmaq üçün kritik məlumatlar və anlayışlar təqdim edərək, Azərbaycanın sədrliyini dəstəkləməyə davam edəcək. Bu səylər Azərbaycan rəhbərliyinin həm məlumatlı, həm də təsirli olmasını təmin edəcək və qlobal səhnədə mənalı tərəqqiyə təkan verəcək: “Biz 2026-cı il Ümumdünya Ətraf Mühit Gününü və COP29-u səbirsizliklə gözlədiyimiz zaman aydın olur ki, Azərbaycan qlobal ekoloji davamlılığa mühüm töhfələr verməyə hazırdır. Ölkənin iqlim dəyişikliyi ilə mübarizə, biomüxtəlifliyin qorunması və bərpa olunan enerjinin təşviqi ilə bağlı öhdəliyi beynəlxalq ictimaiyyət üçün ümid və ilham çırağı rolunu oynayacaq.
Əminəm ki, Prezident İlham Əliyevin uzaqgörən rəhbərliyi altında Azərbaycan bundan sonra da nümunə göstərərək, cəsarətli təşəbbüslərin və strateji fəaliyyətlərin hamı üçün davamlı gələcək yarada biləcəyini nümayiş etdirəcəkdir. Onun baxışları reallığa çevirmək bacarığı, şübhəsiz ki, tarixdə silinməz iz qoyacaq”.
