Azərbaycan–Slovakiya münasibətləri: Prezidentin Bratislava səfəri və yeni geosiyasi mərhələ

"Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin Slovakiyaya rəsmi səfəri həm ikitərəfli münasibətlərdə, həm də bütövlükdə Azərbaycan–Avropa əlaqələrinin inkişafında yeni strateji mərhələnin başlanğıcı kimi dəyərləndirilir. Bu səfər təkcə diplomatik jest deyil, formalaşan yeni Avropa enerji memarlığında Azərbaycanın artan rolunun, həmçinin Cənubi Qaz Dəhlizi ölkəsi kimi strateji mövqeyinin daha da möhkəmlənməsinin göstəricisidir".

Bunu Avrasiya.net-ə açıqlamasında Milli Məclisin deputatı Məlahət İbrahim qızı deyib.

Azərbaycan–Slovakiya münasibətləri: strateji tərəfdaşlığa doğru

Deputatın sözlərinə görə, son illər ərzində Azərbaycan ilə Slovakiya arasında siyasi dialoq intensivləşib. "Bratislavada keçirilən görüşlər göstərdi ki, tərəflər münasibətləri sadəcə dostluq çərçivəsindən çıxarıb strateji tərəfdaşlıq məzmununa keçirmək niyyətindədir",-o vurğulayıb.

Enerji sahəsində ikitərəfli əməkdaşlıq münasibətlərinə toxunan deputat əlavə edib ki, Slovakiya əvvəllər Rusiyadan qaz təchizatına ən çox arxalanan ölkələrdən biri idisə, hazırda bu istiqamətdə ciddi problemlərlə üzləşib: " Bu isə enerji təhlükəsizliyi baxımından ciddi risklər yaradır və Slovakiyanı yeni, etibarlı tədarükçülər axtarmağa vadar edir. Bu kontekstdə Azərbaycan Slovakiya üçün tək alternativ yox, strateji seçim kimi görünür.

Azərbaycan hazırda 14 ölkəyə qaz ixrac edir, bunun 8-i Avropa İttifaqı ölkələridir. Bu geniş ixrac xəritəsi Azərbaycanın Avropanın enerji təhlükəsizliyində getdikcə daha ciddi və etibarlı aktora çevrildiyini göstərir.

Mövcud infrastrukturun genişləndirilməsi və yeni interkonnektorların istifadəsi Bratislavanın enerji təhlükəsizliyini əhəmiyyətli dərəcədə gücləndirə bilər. Bu, həm Slovakiyanın tələbatını təmin edir, həm də Azərbaycanın Avropa bazarında mövqelərini daha da möhkəmləndirir. Beləliklə, enerji sahəsində tərəfdaşlıq hər iki ölkənin maraqlarına tam uyğundur.

Yaşıl enerji – gələcəyin əməkdaşlıq istiqaməti

Azərbaycan təkcə qaz ixracını artırmağı deyil, həm də yaşıl enerji sahəsində Avropa ilə əməkdaşlığı dərinləşdirməyi hədəfləyir.

Slovakiya isə bərpa olunan enerji mənbələrinə keçid prosesini sürətləndirmək niyyətindədir.
Bu baxımdan, perspektivlər genişdir:
Azərbaycan yaşıl enerji ixracı üçün planlaşdırılan qitələrarası elektrik kabeli layihəsində (Qara dəniz kabeli) müəyyən təcrübəyə malikdir;

Slovakiya Avropa İttifaqının yaşıl keçid proqramları çərçivəsində etibarlı tərəfdaş axtarır;
Gələcəkdə “yaşıl enerji”, hidrogen və bərpa olunan enerji texnologiyalarında birgə layihələr reallığa çevrilə bilər.

Enerjidən kənar sahələr: müdafiə sənayesi və Orta Dəhliz

Əməkdaşlıq yalnız enerji sektoru ilə məhdudlaşmır. Görüşlər göstərdi ki, tərəflər digər sahələrdə də əməkdaşlığın genişləndirilməsində maraqlıdır:

1. Müdafiə sənayesi
Slovakiya Avropanın mühüm müdafiə sənayesi mərkəzlərindən biridir. Azərbaycanın artan hərbi-texnoloji potensialı ilə Slovakiyanın sənaye təcrübəsi arasında əməkdaşlıq sinerji yarada bilər.

2. Şərq–Qərb Orta Dəhlizi
Azərbaycanın təşəbbüskarı olduğu Orta Dəhliz Avropa–Asiya ticarətində yeni strateji xəttdir.
Slovakiya bu dəhlizin Avropa hissəsində yerləşməklə, nəqliyyat, logistika və multimodal daşımalar sahəsində böyük üstünlüklər qazana bilər.
Azərbaycan isə öz tranzit rolunu daha da möhkəmləndirmiş olar.

Geosiyasi nəticə: Azərbaycanın Avropadakı mövqeləri güclənir

Prezident İlham Əliyevin Slovakiyaya səfəri bir daha göstərdi ki, Azərbaycan regionda yeni reallıqlar yaradan ölkədir. Bunun da nəticəsi olaraq Avropa ilə münasibətlərdə yeni mərhələ açılır. Azərbaycan təkcə enerji təminatçısı deyil, həm də siyasi, iqtisadi və logistika baxımından ciddi oyunçuya çevrilir.
Bu səfər Azərbaycanın Avropadakı mövqelərinin möhkəmlənməsinə, təsir imkanlarının genişlənməsinə və ölkənin strateji əhəmiyyətinin daha da artmasına mühüm töhfə verəcək.

Azərbaycan–Slovakiya münasibətləri artıq sadəcə diplomatik əlaqələr çərçivəsini aşır. Bu əməkdaşlıq:
Avropanın enerji təhlükəsizliyinə töhfə verir, Azərbaycanın ixrac imkanlarını genişləndirir,
Yaşıl enerji, müdafiə sənayesi və nəqliyyat, tramzit-yükdaşıma kimi sahələrdə çoxşaxəli tərəfdaşlıq yaradır,
Azərbaycanı regionun siyasi və iqtisadi liderlərindən biri kimi daha da möhkəmləndirir.

Bu proses Avropa–Azərbaycan münasibətlərinin yeni strateji mərhələsinin formalaşmasının bariz nümunəsidir".

Mürtəza