Nəhənglərin döyüşü - Cənubi Qafqaz uğrunda mübarizə bu bölgəyə sıçradı

Böyük dövlətlərin Mərkəzi Asiya, Cənubi Qafqaz və Avrasiya uğrundakı mübarizəsi Latın Amerikası qitəsinə də sıçrayıb.

Avrasiya.net xəbər verir ki, bu barədə “Atlas” araşdırmalar mərkəzinin analitik təhlilində deyilib.

Məqalədə qeyd edilib ki, ABŞ Cənubi Amerikaya diqqətini artırmağa qərar verib:

“Bir neçə gün əvvəl Los-Ancelesdə “Amerika sammiti” keçirilib. Tədbirdə ev yiyəsi ilə yanaşı, Cənubi Amerika ölkələri dəvət olunublar. Buna baxmayaraq, tədbirdə 4 dövlətin - Kuba, Venesuela, Nikaraqua və Meksikanın liderləri iştirak etməyib. İlk üç dövlətin ABŞ-la münasibətləri gərgindir, bu aydındır. Meksika Prezidenti Andres Nauel Lopesin sammitə qatılmaması isə sual doğurub. Demək, Meksika da Amerikanın regional siyasətindən narazıdır.

Toplantıda çıxış edən ABŞ Prezidenti Co Bayden cənub qonşularıyla iqtisadi əməkdaşlığın genişləndirilməsini hədəf götürən yeni plan təqdim edib. ABŞ Latın Amerikası ölkələrinə iqtisadi yatırımlarını artırmağa qərar verib. Bu səbəbsiz deyil. Son illərdə ABŞ-ın iki əsas rəqibi – Rusiya və Çin Latın Amerikası ölkələri ilə əməkdaşlıqlarını genişləndiriblər. Vaşinqton buna mane olmağa çalışır. Ancaq Ağ Ev üçün çətin olacaq. Çünki Çinin Mərkəzi və Cənubi Amerika ölkələri ilə ticarətinin həcmi ABŞ-ı xeyli üstələyib. Çinin 2021-ci ildə Cənubi Amerika ölkələri ilə ticarət mübadiləsinin həcmi 247 milyard dollar olub. ABŞ-ın isə eyni ildə Cənubi Amerika ölkələri ilə ticarətinin həcmi isə 174 milyard dollar təşkil edib. Halbuki 5 il əvvələ qədər rəqəmlər eyni idi. Vaşinqtonun bu reallığı dəyişdirmək üçün resursları azdır. Çinin layihələri Latın Amerikası ölkələri üçün daha cəlbedicidir”.

Məqalədə vurğulanıb ki, Bayden çıxışında Cənubi Amerikada demokratik institutların gücləndirilməsinin vacibliyini qeyd edib:

“Ancaq Cənubi Amerikanın kasıb və orta inkişaf etmiş ölkələrini demokratiyadan çox maliyyə dəstəyi və ticarət həcminin artırılması düşündürür. Əgər Vaşinqton bu istiqamətdə irəliyə bilməyəcəksə, Çinin gerisində qalacaq.

Digər tərəfdən, kasıblaşan Cənubi Amerika ölkələrinin sakinlərinin bir qismi ABŞ-a üz tutublar. Bu, ABŞ üçün miqrant problemini dərinləşdirir. Bayden keçmiş prezident Donald Trampdan fərqli olaraq miqrantların yolunu kəsmək istəmir, ancaq “açıq qapı” siyasəti Amerikada narazıların sayını artırır. Bayden miqrant axınının çox olduğu Honduras, Qvatemala və Salvadora 2 milyard dollar dəstək vədi verib. Bayden bu ölkələrdə həyat şəratinin yüksəldilməsi ilə ölkəsinə gələn miqrantların sayının azalacağına ümid edir. Ancaq bu ölkələr onillərdir ağır vəziyyətdədirlər və 2 milyard dollarla 3 kasıb dövlətin sosial-iqtisadi problemlərini həll etmək çətindir.

Bayden sammit çərçivəsində Braziliya Prezidenti Jair Bolsonaru ilə ayrılıqda görüşüb. Bununla Bayden Braziliyanın ABŞ üçün xüsusi önəm daşıdığını vurğulamaq istəyib. Braziliyada oktyabrda prezident seçkisi keçiriləcək və Bolsanarunun məğlub olmaq ehtimalı var. Braziliyada solçu Lusi Silvanın yenidən prezident seçiləcəyi ehtimalı istisna edilmir. Sol düşərgənin nümayəndələrinin isə ABŞ-a münasibəti müsbət deyil”.