Lerikdə taxıl biçinində rekord - Fermerlər 45-50 sentner məhsul götürüblər
2025-ci ildə ölkədə kənd təsərrüfatının inkişafı istiqamətində tarixi əhəmiyyətli qərarların qəbul olunması və bu sahəyə dövlət dəstəyinin daha da artırılması ilə əlamətdar olub. Belə ki, Aqrar Subsidiya Şurası tərəfindən Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 2019-cu il 27 iyun tarixli 759 nömrəli Fərmanı ilə təsdiq edilmiş “Kənd təsərrüfatı məhsulları istehsalının subsidiyalaşdırılması Qaydası”nın 2.4-cü bəndinə müvafiq olaraq, 2024-2025-ci əkin ili üzrə bitkiçilik sahəsində bitkilər və regionlara görə əkin, məhsul və toxum əmsallarının, toxum və ting kvotalarının və əkin ehtiyaclarının müəyyən edilməsi barədə qərar qəbul olunub. Qərara əsasən baza məbləği 200 manat olmaqla 2024-cü ildə əkin subsidiyasının məbləği dənli və dənli-paxlalılarda (buğda, arpa, çovdar, vələmir, noxud, lobya, mərci) 220 manatdan 230 manata, kartof sahələrində isə müasir suvarma sistemlərinin tətbiqinə görə 280 manatdan 300 manata qədər artırılıb. Təqvim ili ərzində fermerə ayrılan, lakin istifadə edilməyən əkin subsidiyası 3 il ərzində istifadə edilə bilər. Bundan başqa “Ərzaqlıq buğda ilə özünütəminetmə səviyyəsinin yüksəldilməsinə dair bir sıra tədbirlər haqqında” Azərbaycan Respublikasının Prezidenti cənab İlham Əliyevin imzaladığı 19 iyul 2022-ci il tarixli Fərmanı əhali tərəfindən razılıqla qarşılanıb, bu da taxılçılığın inkişafına böyük stimul verib.
“Lerik rayonunda əkinçilik işləri əsasən dəmyə şəraitində aparılır. 2025-ci ilin məhsulu üçün Lerik rayonun ərazisində statistik məlumata əsasən 3682 ha payzılıq taxıl və 36 ha yazlıq taxıl əkilib, ondan 3520 ha sahədə buğda, 138 ha arpa, 60 ha sahədə çovdar bitkisi əkilib. 2190 ha sahədə yazlıq bitkisi əkilib ondan açıq sahədə 50 ha pomidor, 31 ha xiyar, 30 ha kələm, 205 ha baş soğan, 46 ha sarımsaq, 1550 ha kartof, 31 ha qarğıdalı bitkisi,176 ha paxlalılar və digər bitkilər əkilib.”
Bu sözləri Lerik Dövlət Aqrar İnkişaf Mərkəzinin (DAİM) direktoru Cahani Nüsrətzadə deyib.
“Payızlıq və yazlıq taxıl əkinlərdən 1172 ha sahə biçilib. Biçilmiş taxıl əkinlərdən 1134 ha buğdadan məhsuldarlıq 30.06 sentner olmaqla 3408.8 ton, 38 ha arpadan məhsuldarlıq 33 sentner olmaqla 125.4 ton məhsul yığılıb. Bu günə kimi biçilmiş taxıl sahələrində orta məhsuldarlıq 30.16 sentner olub. Amma elə nümunəvi fermerlər də vardır ki, sahələrindən 45-50 sentner məhsul götürüblər. Bu da dəmyə şəraitində əkin aparan fermerlər üçün sevindirici bir haldır.
Cahani Nüsrətzadənin sözlərinə görə rayon ərazisində son illərin ən yüksək məhsuldarlığı müşahidə olunur:
“Bu da əkin işlərinin vaxtında aparılması, taxıl sahələrinə aqrotexniki qulluğun göstərilməsi, gübrə və pestisidlərdən istifadə olunması və vaxtında itkisiz biçin prosesinin həyata keçirilməsinin nəticəsidir. Vaxtında texnika ilə və düzgün qaydada aparılan biçin zamanı dənlərin yerə tökülməsi, əzilməsi və ya havaya sovrulması kimi itkilər xeyli azalır. Hava iqlim şəraitindən aslı olaraq biçin prosesi növbəlilik prinsipi əsasında aparılır. Biçin prosesinin bitdiyi rayonlarda olan kombaynlar əvvəlcədən tələbata uyğun olaraq hazırlanmış dislokasiya planı əsasında kəndlərə göndərilir. Bu mexanizm kombayna olan tələbatın ödənilməsini, məhsulun vaxtında və itkisiz yığımını təmin edir.
DAİM direktorunun sözlərinə görə hazırda Lerik rayonunda taxıl biçini uğurla davam etdirilir:
“Lerik rayonunda bu il 13 kombayn işləyir. Onlardan 4-ü Kənd Təsərrüfatı Nazirliyi tərəfindən alınmış yeni dağ kombaynları 9-u isə fiziki şəxslərə məxsus kombaynlardır. Dağ kombaynlarının rayon ərazisində relyefi pis olan yerlərdə apardığı itkisiz biçin nəticəsində ildən ilə rayon ərazisində taxıl sahələrinin sahəsi durmadan artır. Bu da kənd əhalisinin hədsiz sevincinə səbəb olur. Rayon ərazisində ən yüksək məhsuldarlıq Murya, Vistən, Züvüç və Boykəndil kəndlərində olub.
Cahani Nüsrətzadə deyir ki, rayon ərazisində taxıl biçinini qabaqcadan nəzərdə tutulmuş müddətdə itkisiz və vaxtında başa çatacağı proqnozlaşdırılır.
Qeyd edək ki, Lerik Dövlət Aqrar İnkişaf Mərkəzinin əməkdaşları tərəfindən rayon ərazisində fəal fermerlərlə tez-tez görüşlər keçirilir, onların problemləri dinlənilir, qaldırdıqları məsələlərlə bağlı müvafiq işlər görülür. Ərazinin relyefi və torpaq örtüyünə uyğun olaraq əkilə biləcək yüksək məhsuldar sortlar, bitki xəstəlikləri haqqında femerlərə geniş məlumat verilir.
