Qızıl beynəlxalq pula çevrilir - bahalaşma davam edəcək
Nyu-Yorkun COMEX əmtəə birjasında, aprel fyuçerslərinin qiyməti 0,32% artaraq bir troya unsiyası başına 3000,8 ABŞ dollarına yüksəlib.
Avrasiya.net xəbər verir ki, bu artım qlobal iqtisadi qeyri-müəyyənlik dövründə investorlardan qorunma məqsədli aktivlərə olan tələbin artması ilə əlaqəlidir.
2025-ci ilin əvvəlindən etibarən qızılın qiyməti 13,5 faiz bahalaşıb. Analitiklər 2025-ci ilin üçüncü rübündə qiymətin 3500 dolları keçəcəyini proqnozlaşdırırlar.
Beynəlxalq Qızıl Şurasının (WGC) məlumatlarına görə, 2024-cü ildə qızıl qiymətləri 40 dəfə rekord qırıb. Ötən il qızılın qiyməti 27 faiz artıb və bu qiymətlui metala olan qlobal tələb rekord səviyyəyə çatıb. Mərkəzi bankların genişmiqyaslı alışları və artan investor tələbi ilə bağlı ümumi tələb 4974 ton olub.
"Macquarie Group" analitikləri ilin sonuna qədər qızılın qiymətinin 3500 dollar səviyyəsinə çatacağını gözləyirlər. Goldman Sachs isə qızılın qiymət proqnozunu 2025-ci ilin sonuna qədər 3100 dollara qaldırıb.
Qızılın qiyməti 2008-ci il maliyyə böhranından sonra sürətlə artmağa başlayıb. Bu dövrdə qiymət üç dəfədən çox artaraq 800 dollardan 3000 dollara yaxınlaşmışdır. Son illərdə isə geosiyasi gərginliyin artması, mərkəzi bankların alışları, Çin istehlakçıları və ABŞ-ın faiz dərəcələrinin azalma gözləntiləri ilə bu qiymət daha da yüksəlib.
Qızıl artıq yalnız bir əmtəə deyil, həm də beynəlxalq maliyyə sistemində "pul" kimi qəbul edilir. 2010-cu ildə qəbul edilən "Bazel III" qaydaları banklara qızılı öz kapitalında 100 faizlik qiymətləndirməyə icazə verdi. Bu səbəbdən mərkəzi banklar qızıl almağa davam edirlər, xüsusən də Rusiya mərkəzi bankı aktivlərinin ABŞ tərəfindən dondurulmasından sonra.
Bu arada Tramp administrasiyası Forth-Noksda saxlanılan ABŞ qızıl ehtiyatının mövcudluğunu və dəqiqliyini yoxlamaq niyyətində olduğunu açıqlayıb. Bu bəyanat ABŞ-ın qızıl ehtiyatının yenidən qiymətləndirilməsi ilə bağlı şayiələrin fonunda verilib və bunun hökumətə "pul yaratmaq" imkanı verəcəyi düşünülür. Trampın qızıl ehtiyatı ilə maraqlanması ABŞ qızıl ehtiyatının qiymətləndirilməsini yenidən nəzərdən keçirmək barədəki fikirlərlə əlaqələndirilir. 1934-cü ildə Prezident Ruzvelt bir troya unsiyasının qiymətini 35 dollara yüksəltmişdi. Bu qərar nəticəsində ABŞ hökuməti 3 milyard dollarlıq "kağız gəlir" əldə etmişdi, çünki qızıl ehtiyatlarının dəyəri 4 milyard dollardan 7,4 milyard dollara qalxmışdı.
