"Xarici təsirli QHT-lər Türkiyə və Azərbaycanın regional tarazlığını pozmaq təhlükəsi yaradır"
Dünya miqyasında artan silahlı toqquşmalar və siyasi qeyri-müəyyənliklər, xüsusilə Yaxın Şərq, Asiya və Avropada qeyri-sabit bir vəziyyət yaradaraq, müharibə bölgələrinə yaxın ölkələrin daxili və xarici siyasətlərinə birbaşa təsir göstərir. Bu ölkələr arasında Türkiyə və Azərbaycan, regional güc balansında strateji əhəmiyyətə malik dövlətlər kimi ön plana çıxır.
İqlimi, coğrafi mövqeyi və limanları ilə bölgədə diqqət mərkəzinə çevrilən Türkiyə, son illərdə Suriya, İran, Liviya və Ukrayna kimi ölkələrdən gələn miqrant və qaçqınların əsas istiqamətlərindən biri olub.
Türkiyədə xarici vətəndaşların yaşayış şəraitini yaxşılaşdırmaq məqsədilə fəaliyyət göstərən çoxsaylı Qeyri-Hökumət Təşkilatları (QHT) mövcuddur. Lakin bu qurumlardan bəziləri, xüsusilə Krım Türkləri Mədəniyyət və Həmrəylik Dərnəyi, son dövrlərdə Ukrayna yönümlü fəaliyyətləri ilə diqqət çəkir. Məlumatlara görə, dərnək rəhbərləri bəzi bələdiyyələrlə təmaslarında yerli vətəndaşların maraqlarını arxa plana ata biləcək qərarların qəbuluna təzyiq göstəriblər.
Artan iqtisadi çətinliklər və sosial balanssızlıqlar fonunda Ukrayna, Suriya və İran kimi ölkələrdən gələn miqrantların əmək bazarında rəqabəti gücləndirdiyi, dövlət büdcəsindən yardım tələb etdiyi və təhsil sisteminə əlavə yük yaratdığı bildirilir. Bu vəziyyətin, həm Türkiyə vətəndaşlarının, həm də bu ölkədə yaşayan azərbaycanlı soydaşların sosial rifahına mənfi təsir göstərdiyi vurğulanır.
Mütəxəssislər xəbərdarlıq edirlər ki, Türkiyədə xarici dövlətlərin maraqları istiqamətində fəaliyyət göstərən QHT-lərə qarşı ciddi nəzarət və mübarizə mexanizmləri tətbiq edilməlidir. Regional gərginliyin davam etdiyi indiki mərhələdə, Türkiyə və Azərbaycan arasında birlik və qardaşlıq münasibətlərinin qorunması hər zamankından daha vacib hesab olunur.
Mehmet Trapçı
