"Rusiya sülhməramlılarına heç vaxt ehtiyac olmayıb"

Tariel Nakaidze: "Ermənistanın indiki vəziyyəti asan deyil"

Gürcüstan hökuməti USAİD-in (ABŞ-ın Beynəlxalq İnkişaf Agentliyi) ölkədə çevriliş etmə planları haqqında bu günlərdə bəyanat verib. Tiflisin bu bəyanatı MDB məkanında və Şərqi Avropada yerləşən dövlətlər üçün ciddi şəkildə əsas xəbərlərdən biri oldu. Çünki bu və ya digər təşkilatlar həmin ölkələrə nüfuz edərək, gənclərin, QHT və media nümayəndələrinin, vətəndaş cəmiyyəti institutlarının vasitəsi ilə dini, siyasi və milli-ideoloji istiqamətdə müəyyən işlər aparıblar.

Gürcüstan parlamentinin sədri Şalva Papuaşvili deyib ki, ABŞ xalqının pulu Gürcüstanda inqilabi proseslərin planlaşdırılmasına sərf edilir.

“Bu, Amerikanın Gürcüstana yardımı tarixində qara gündür. USAID (ABŞ Beynəlxalq İnkişaf Agentliyi) Amerika xalqının pullarının niyə başqa ölkəyə iğtişaşları qızışdırmaq, iğtişaşlar planlaşdıran və zorakılıq törədən qrupları hazırlamaq üçün getdiyini izah etməlidir”, - Papuaşvili qeyd edib.

Gürcüstan parlamentinin deputatı Tariel Nakaidzeyə ilk sualımız da bu mövzu ilə bağlı oldu. Deputat əvvəlcə Azərbaycan xalqını salamlayıb və ərazi bütövlüyümüzü təmin etdiyimiz Zəfər münasibətilə təbrik edib.

- Gürcüstan hökuməti partiyasının ABŞ-ın Beynəlxalq İnkişaf Agentliyinə - USAİD-ə son hücumu əslində gürcü demokratiyasına hücum deməkdir. Təəssüflər olsun ki, son vaxtlar Gürcüstan hökuməti rusiyapərəst görünür. Rusiya Gürcüstanın 20%-ni işğal edib. Gürcüstan müstəqilliyini elan edəndən bəri ABŞ 30 ildən artıqdır ki, onun inkişafına hər cəhətdən kömək edib. USAD-ın Gürcüstanda demokratiyanın inkişafında ciddi rolu var. Təbii ki, indiki Gürcüstan hökuməti ciddi demokratiya böhranı yaşayır. Təəssüf ki, onlar rus oyununu oynayırlar və tərəfdaş ölkələrimizə hücum edirlər. Hökumətin son addımlarından da anlamaq olar ki, Avropa İttifaqına üzvlük statusu ilə bağlı danışıqlara qarşı lazımi addımları atırlar. Təbii ki, xalqımız hökumətin bu davranışına qarşı çıxır.

- Gürcüstan Rusiyanın Abxaziyada hərbi dəniz bazası yaratmağı planlaşdırması ilə bağlı xəbərləri pisləyib.
Rusiya Ukrayna müharibəsində iştirak etsə də, Gürcüstanla hərbi əməliyyatları dayandırmaq istəmir.

- Rusiya müasir dünyamızın ən məşhur dövlətlərindən biridir. Gürcüstan tarix boyu Rusiya ilə münasibətlərdə 200 ildən çox təcrübəyə malikdir. Bu dövrdə sırf işğalçıya və onun öz xeyrinə olan başqa bir vəziyyət yaranmadı. Hazırda Ukraynaya qarşı müharibə apararkən, təbii ki, Gürcüstanı da unutmayıb. Abxaziyada hərbi bazanın yaradılması buna işarədir. Rusiya Ukraynaya qarşı müharibədə uduzmalıdır. Əks halda nə Gürcüstana, nə də digər Qafqaz ölkələrinə sülh verməyəcək.

- O da bildirilir ki, Gürcüstan Avropa İttifaqına namizəd deyil. Qərbin rəsmi Tbilisiyə bu münasibəti nədən qaynaqlanır?

- Gürcüstan xalqının Avropa Birliyinə daxil olmaq arzusudur. İndiki Gürcüstan hökuməti bunun əksinə çalışsa da, açıq şəkildə buna qarşı çıxa bilməz. Avropa İttifaqı bizə 12 tapşırıq verib. Və 12 məsələdə vəziyyətin yaxşılaşmasını istəyirdi. Biz bunu yerinə yetirməyə çalışırıq. Hökumət nə qədər əksinə davransa da, Gürcüstan xalqı Avropa Birliyi ailəsinə layiqdir. Ümid edirəm ki, Aİ bunu dərk edəcək və bizə statusun verilməsinə yol açacaq.

- Azərbaycan prezidenti İlham Əliyev yaxın vaxtlarda 3+3 formatında (Azərbaycan-Gürcüstan-Ermənistan və Türkiyə-Rusiya-İran) görüşlərin keçiriləcəyini bildirdi. Bu məsələyə münasibətiniz və gözləntiləriniz...

- Düşünmürəm ki, nə Azərbaycanın, nə də Gürcüstanın 3+3 formatında marağı və ya qazancı yoxdur. Rusiyanın da iştirak etdiyi formasiyada heç bir inkişaf gözləmək olmaz.

- Yeri gəlmişkən, Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin Gürcüstana səfərinə münasibətiniz.

- Öncə qeyd edim ki, Azərbaycan-Gürcüstan dostluğunun çox qədim tarixi var və bu iki ölkə təkcə qonşu və dost deyil, həm də mühüm strateji tərəfdaşdır. Gürcüstan və Azərbaycan arasında artıq uzun illərdir ki, qarşılıqlı faydalı əməkdaşlıq və etibarlı müttəfiqlik əlaqələri mövcuddur. Bu əlaqələrin təməlində ölkələrimiz və xalqlarımız arasında yüz illərdən bəri mövcud olan mehriban qonşuluq və qardaşlıq münasibətləri durur. Azərbaycan-Gürcüstan münasibətləri daim yüksək səviyyədə olub. Dövlətlərarası əlaqələrimizin zəngin tarixi var. İki ölkə arasında diplomatik münasibətlər 1992-ci il noyabrın 18-də qurulub. 2022-ci ildə münasibətlərimizin 30-cu ildönümü qeyd olunub. Qarşılıqlı hörmət və etimada əsaslanan Azərbaycan-Gürcüstan əlaqələri ötən illər ərzində dinamik inkişaf edib, ölkələrimiz arasında siyasi, iqtisadi, enerji, mədəni və digər sahələrdə səmərəli əməkdaşlıq formalaşıb.

Oktyabrın 8-də Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyev növbəti dəfə Gürcüstanda işgüzar səfərdə olub. Səfər zamanı Tbilisi şəhərində mətbuata bəyanatlarla çıxış edən Azərbaycan Prezidenti cənab İlham Əliyev və Gürcüstanın Baş naziri İrakli Qaribaşvili xalqlarımız arasında sıx dostluq və qardaşlıq münasibətlərinin önəmini qeyd etmiş və çox qədim tarixə malik olan bu münasibətlərin müasir dövrümüzdə artıq strateji tərəfdaşlıq səviyyəsinə yüksəldiyini vurğulayıblar.
Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyevin Gürcüstana işgüzar səfəri ölkələrimiz arasında yüksək səviyyədə olan əlaqələrin daha da inkişafına və qarşılıqlı maraq doğuran sahələrdə əməkdaşlığın gücləndirilməsinə töhfə vermək məqsədi daşıyıb.
Azərbaycan və Gürcüstan arasında qonşuluq fəaliyyətinin inkişafı çox vacibdir. Prezident İlham Əliyevin Gürcüstana səfəri xüsusilə Azərbaycanda baş verən son hadisələrdən sonra əhəmiyyətli ola bilər.
Azərbaycan öz enerji resurslarının Avropa bazarlarına çatdırılmasında, eyni zamanda, Şərqdən Qərbə gedən yüklərin daşınmasında Gürcüstan mühüm tranzit rol oynayır. Azərbaycanla Gürcüstanı təkcə iqtisadi amillər deyil, həm də tarixi köklər birləşdirir. Azərbaycan-Gürcüstan dostluğunun çox qədim tarixi var və bu iki ölkə təkcə qonşu və dost deyil, həm də mühüm strateji tərəfdaşdır.
Gürcüstanın Baş naziri İrakli Qaribaşvilinin dəvəti əsasında həyata keçirilən səfər çərçivəsində ikitərəfli münasibətlərin gündəliyində duran aktual məsələlər müzakirə edilib.
Onu da vurğulayım ki, Gürcüstan Azərbaycanla Ermənistan arasında yaxşı vasitəçi rolunu oynaya bilər. Fikrimcə, indi Qafqazda sülhün vaxtıdır. Azərbaycan və Ermənistan masa arxasında oturub sülh yaratmalıdır.

- Bu səfər zamanı Əliyev bildirib ki, Azərbaycan və Ermənistan arasında sülh sazişi bağlanarsa, Cənubi Qafqazda yeni siyasi vəziyyət yaranacaq. Hansı siyasi vəziyyətdən danışmaq olar və bu vəziyyət region dövlətlərinə nə vəd edə bilər?

- Hörmətli Prezident İlham Əliyevin bu yanaşması ilə razıyam. Ermənistan və Azərbaycan arasında sülhün bərqərar olması ilə Cənubi Qafqazda yeni siyasi dövr başlaya bilər. Təbii ki, burada başqa bir mühüm element də var. Bu Rusiyadır. Düşünürəm ki, Ukraynadakı bəzi siyasi vəziyyətlər də müharibənin nəticəsindən asılıdır. Rusiya Cənubi Qafqaz ölkələrinə qarışmaqda və müdaxilə etməkdə davam edərsə, sülh çətin olacaq.

- Cənubi Qafqazda sülhün bərqərar olması üçün hansı addımlar atılmalıdır?

- Əslində çətin sualdır. Hazırda qlobal dünyaya nəzər salsaq, harda müharibə olacağı, kimin kimə hücum edəcəyi bəlli deyil. Təbii ki, region da bu dünyanın bir parçası kimi təsirlənir. Ona görə də hazırda regionda sülhü qorumaq asan deyil, xüsusən də Gürcüstanın 20%-i Rusiya tərəfindən işğal olunub. Amma sülhə nail olmaq üçün müəyyən addımlar atıla bilər. İndi həm Azərbaycan, həm də Ermənistan vəziyyəti diqqətlə dəyərləndirməlidir. İndi məsələ yerlərdə müzakirə olunmalı və razılıq əldə edilməlidir.

- Qaribaşvili bəyan edib ki, Gürcüstan Azərbaycanla Ermənistan arasında sülhü təmin etmək üçün vasitəçilik edə bilər. Sizcə, Ermənistan bu təklifi qəbul edə bilərmi?

- Hörmətli baş nazirimiz İrakli Qaribaşvili Azərbaycan və Ermənistan arasında vasitəçi rolunu öz üzərinə götürməlidir. Bu, Gürcüstanın iki qonşu ölkə üçün atdığı ən yaxşı addım olardı. Hesab edirəm ki, həm Ermənistan, həm də Azərbaycan bu təklifi qəbul etməlidir. Əks halda hər iki dövlət itiriləcək.

- Hansı səbəblərə görə Ermənistan Azərbaycanla sülh sazişi imzalamaqdan ümumiyyətlə çəkinir?

- Təbii ki, Ermənistanın indiki vəziyyəti asan deyil. Həm daxili, həm də xarici siyasətində problemlər yaşayır. Bəzi faktları qəbul etmək çətin olsa da, bu vəziyyətdən yalnız bir çıxış yolu var. Tərəflər sülhə imza atmaq üçün masa arxasına oturmalıdırlar.

- Azərbaycan Qarabağa tam nəzarət edir. O zaman Rusiya sülhməramlılarının orada qalmasına ehtiyac varmı?

- Əslində, Rusiya sülhməramlılarının bölgədə olmasına heç vaxt ehtiyac olmayıb. Bundan sonra da ehtiyac yoxdur.

Avrasiya.net