Mərakeş kaftanı: İrs, zəriflik və canlı sənət
Mərakeş işıq, mədəniyyət və əsrlər boyu davam edən
ənənələr diyarıdır və ən qiymətli xəzinələri arasında kaftan da var.
Gözəl bir geyimdən daha çox, kaftan Mərakeşin tarixinin və sənətkarlığının canlı bir ifadəsidir, zamanla zəriflik və məna ilə səyahət edən bir şəxsiyyət parçasaıdır.
Kaftanın Mərakeşdə dərin kökləri var və ölkənin sülaləsinin, bədii ənənələrinin və zərif saray mədəniyyətinin təkamülü ilə tədricən seçilən bir geyim ortaya çıxmışdır. Onun nüfuzu Marini sülaləsi dövründə (13-15- ci əsrlər ) möhkəm şəkildə qurulmuşdur. Bu dövrdə sultanlar, zadəgan ailələri və şəhər elitaları tərəfindən zəriflik və statusun nişanəsi kimi qəbul edilmişdir. Həmin dövrdən etibarən kaftan Mərakeş sənətkarlığının və mədəni incəliyinin ən ikonik ifadələrindən biri olaraq qalmışdır.
Bayram və miras geyimi
Mərakeş mədəniyyətində kaftan həyatın ən qiymətli anlarına müşayiət edir: toylar, dini bayramlar və ənənəvi ailə mərasimləri. Çox vaxt anadan qızına ötürülən hər kaftan bir hekayə daşıyır və bir ailənin xatirələrini qoruyur.
Onun dizaynları və motivləri zəngin irsi əks etdirir, hər bir parça isə dəyərli bir irs əşyasına çevrilir.
Sənətkarlığın şah əsəri
Mərakeş kaftanını fərqləndirən ən önəmli cəhət onun üslublarının təəccüblü müxtəlifliyidir. Dərin kətan,
parıldayan ipək, işıqlı atlas, qiymətli brokada – ən yaxşı parçalara Mərakeş sənətkarları tərəfindən seçilir və sonra incə qızıl və ya gümüş ipliklə naxışlanır, incilər, kristallar və ya yarı qiymətli daşlarla bəzədilir. Hər bir kaftan, ustalar və ustalar tərəfindən əl işçiliyi ilə hazırlanmış bir sənət əsəridir. Bu müstəsna ustalıq, Mərakeşi qlobal səhnədə parıldadır.
Zamansız mədəniyyət ikonu
Bu gün kaftan beynəlxalq moda mərasimlərində yerini alır, ənənəni müasir yaradıcılıqla birləşdirir. Mərakeş
dizaynerləri bunu qlobal auditoriya üçün yenidən təsəvvür edərək bu əsrlik paltarı innovasiya və zəifliyin simvoluna çevriliblər.
"Mərakeş Kaftanının İncəsənəti, Ənənəsi və Sənətkarlığı"nın BMT-nin Ümumdünya Mədəni İrsinin Nümayəndə Siyahısına daxil edilməsi münasibətilə, Mərakeş Krallığının Azərbaycandakı Səfirliyi 10 dekabr 2025-ci ildə "Mərakeş Kaftanı: İrs, Zəriflik və Yaşayan İncəsənət" mövzusunda Mərakeş moda nümayişi təşkil edib.
Bu tədbir, Azərbaycandakı Mərakeş Səfirliyinin iqamətgahında keçirilmiş və məqsədi Mərakeşin ən məşhur mədəni xəzinələrindən birini vurğulamaq, həmçinin Azərbaycanın və beynəlxalq ictimaiyyətin bu irsin mədəni əhəmiyyətini daha yaxşı başa düşmələrini təmin etmək idi.
Moda nümayişində iki nüfuzlu Mərakeşli haute couture dizaynerinin təxminən otuz yaradıcı əsəri nümayiş olundu, hər biri özünəməxsus artistik imzasını təqdim etdi: Wafaa Idrissi Haute Couture və Naseem AlAndalos.
Bu dizaynerlərdən biri, Wafaa Idrissi Haute Couture, Marakeşdə fəaliyyət göstərir, digər dizayner isə Bəhreynin mərkəzi olan Naseem AlAndalosdur. Bu müxtəliflik, Mərakeş istedadlarının qlobal səviyyədə mövcudluğunu və kaftanın milli sərhədləri aşan təsirini əks etdirir. Tədbir vasitəsilə Səfirlik, həm ölkə daxilində, həm də xaricdəki Marakeş dizaynerlərin təntənəli şəkildə şərəfləndirərək, onların Marakeş kaftanının qorunması, inkişafı və beynəlxalq tanınmasında göstərdikləri töhfələri qeyd etmək məqsədini güdürdü.
Tədbirdə Azərbaycan moda sənayesinin aparıcı fiqurları, diplomatik korpus üzvləri, Azərbaycan hökumətinin rəsmiləri, sənətçilər, media nümayəndələri və Marakeş mədəniyyətinin dostları iştirak ediblər. Qonaqlar, əsrlər boyu ustalıq, ənənələr və mədəni kimlik üzərində qurulmuş Marakeş kaftanının simvolizmini və sənətkarlığını kəşf etmək imkanı əldə etdilər.
Ənənəvi naxışları, lüks parçaları və zərif siluetləri ilə kaftan, Mərakeşin sənət irsinin və müasir dizaynerlərin yaradıcılığının canlı şahididir.
Bu təşəbbüs, Səfirliyin Azərbaycanla Mərakeş mədəniyyətini tanıtmaq və iki ölkə arasında mədəni əlaqələri möhkəmləndirmək istiqamətindəki səylərini əks etdirir. Bu, Mərakeş Krallığının parlaq vizyonuna uyğun olaraq, irsin qorunması, mədəni diplomatiya və mədəniyyətlərarası dialoqun Mərakeşin beynəlxalq əlaqələrinin mərkəzindəyerləşdirdiyi şəxsən Zati-aliləri Kral VI Məhəmmədin (Tanrı Onu Qorusun) rəhbərliyi ilə həyata keçirilir.
Bu kontekstdə, Rabat Mədəni İrsini Qoruma Fondunun Prezidenti, Zati-aliləri Şahzadə Lalla Hasnaanın 2025-ci İlin may ayında Bakıya səfəri, Mərakeş ilə Azərbaycan arasında mədəni əməkdaşlığın gücləndirilməsi istiqamətində mühüm bir addım oldu. Bu səfər, Mərakeşin irsini tanıtmağa, mədəni dialoqu təşviq etməyə və mədəni əməkdaşlığı irəliləməyə olan bağlılığını bir daha təsdiqlədi. Moda nümayişi, mədəniyyətin görünürlüğünü artırmaq və ikitərəfli əməkdaşlığı dərinləşdirmək məqsədilə həyata keçirilən bu səylərlə uyğunluq təşkil edir.
Mərakeş kaftanının UNESCO-nun “Qeyri-maddi Mədəni İrs” siyahısına daxil edilməsi, Mərakeşin qədim
sənətkarlığının tanınmasında mühüm bir mərhələni təşkil edir.
Bu tədbir vasitəsilə, Səfirlik, bu ənənəni qoruyub zənginləşdirən və kaftanı qlobal bir zəriflik, kimlik və yaşayan irs simvoluna çevirən sənətkarları, dizaynerləri və nəsilləri təntənəli şəkildə şərəfləndirməyi hədəflədi.
Tədbir zamanı, Zati-aliləri Kralın Səfiri çıxış etdi və burada iştirak edən qonaqlara səmimi təşəkkürlərini ifadə edərək, Mərakeş kaftanının UNESCO-nun “Qeyri-maddi Mədəni İrs” siyahısına daxil edilməsinin tarixi bir anı qeyd etməkləonlara qoşulduqları üçün minnətdarlığını bildirdi. O, kaftanın tarixi dərinliyini, sülalələr boyunca necə inkişaf etdiyini və Mərakeş zərifliyinin simvolu kimi davamlı yerini xatırlatdı. Həmçinin, kaftanın beynəlxalq əhatəsini vurğulayaraq, onun dünyada tanınmış fiqurlar tərəfindən necə geyildiyini və böyük moda evlərinə ilham verməyə davam etdiyini qeyd etdi.
Səfir həmçinin, bu irsi canlı saxlayan və onu nəsildən-nəslə ötürən sənətçiləri və sənətkarları da hörmətlə yad etdi.
Bu tədbir, Oriental Fashion Show-un dəstəyi ilə təşkil edilib
