Türk Dövlətləri Təşkilatı qlobal gücə çevrilmək yolunda
Türk dövlətləri tarixdə bir-birinə bu qədər yaxın olmadığı bir ortama, birliyə sahibləniblər. Müqəddəs, müqəddəs olduğu qədər də şərəfli bir yola çıxıblar. Hansı ki, bu yolun başlanğıcının ilk addımları hələ 30 il əvvəl atılmışdı. 1992-ci il, "Ümid" körpüsünün istifadəyə verildiyi tarixdən. 1992-ci il, may ayının 28-də Azərbaycanla Türkiyə sərhədində, Araz çayı üzərində salınan bu körpü təkcə iki qardaş ölkəni bir-birinə bağlayan nəqliyyat dəhlizi deyildi, eyni zamanda türk dünyasını birləşdirən bir körpü idi. Hansı ki, həmin körpü, sonradan təkcə Azərbaycan və Türkiyə arasında deyil, ümumilikdə türk dövlətləri arasında yeni-yeni əlaqələrin, layihələrin, nəqliyyat dəhlizlərinin həyata keçirilməsinə yol açdı.
Zamanında sağlam təməllər üzərində qurulan əlaqələr, qarşılıqlı münasibətlərin nəticəsidir ki, bu gün türk dövlətləri mütəşəkkil şəkildə təşkilatlanaraq özünün biirlik və həmrəyliyini nümayiş etdirir, qlobal miqyaslı bir quruma çevrilir. Bu günlərdə Özbəkistanın Səmərqənd şəhərində baş tutan Türk Dövlətləri Təşkilatının IX Zirvə görüşü bunun əyani sübutudur.
"Hilal" Sosial Araşdırmalar İctimai Birliyinin sədri Arzuman Abdulkərimov "OLAYLAR"-a verdiyi açıqlamada Türk dövlətlərinin günümüzdəki birlik və həmrəyliyinə diqqət çəkərək bu prosesdə Azərbaycan və Türkiyənin rolunu xüsusi qeyd edib. O bildirib ki, zamanında Ankara və Bakının lokomotiv rolunu oynadığı bu proses bu gün bir xeyli irəli gedərək türk dünyası qatarına çevrilib: "Əgər son 10-15 ilə qədər olan müddətdə Azərbaycan və Türkiyəni çıxmaq şərtilə digər türk dövlətləri bu prosesdə iştirakdan bir qədər ehtiyat edir, birlikdən nisbətən kənarda durmağa üstünlük verirdilərsə, bu gün situasiya tamamilə fərqlidir. İndi Türk Dövlətləri Təşkilatının hər bir üzvü bacardığı qədər bu prosesi irəli aparmağa, çiyinlərini bu yükün altına qoymağa həvəsli və maraqlıdır. Çünki artıq hər bir türk dövləti təhlükəsizlik və sabitliyin, qlobal təhdidlərdən sığortalanmanın birlik və bərabərlikdən keçdiyinin fərqindədir. Bu baxımdan XXI əsr türk əsri olacaq fikirləri əbəs yerə deyilmirdi".
Arzuman Abdulkərimov Azərbaycanın türk dünyasının birlik və bərabərliyi, qarşılıqlı faydalı əməkdaşlıqdakı rolundan da söz açıb və qeyd edib ki, Azərbaycan da öz növbəsində Türk Dövlətləri Təşkilatının fəallaşması, onun aktiv fəaliyyət göstərməsində mühüm rol oynayıb: "Bu mənada 2009-cu ildə Naxçıvan Muxtar Respublikasında türk dövlətlərinin ölkə başçılarının Zirvə görüşünün keçirilməsini xüsusi qeyd etmək lazımdır. Məhz həmin zirvə görüşündən sonra təşkilat fəallığını daha da artırdı, qurum daxilində yeni-yeni əməkdaşlıq imkanları ortaya çıxdı. Bakı-Tbilisi-Qars dəmir yolu xətti, "Böyük İpək yolu", yaxın vaxtlarda reallaşması gözlənilən Zəngəzur dəhlizi məhz türk dünyasına daxil olan ölkələri bir-birinə bağlayan həlqələrdir".
Zirvə görüşündə Azərbaycan Respublikasının Prezidenti Cənab İlham Əliyevin çıxışına da toxunan İctimai Birlik sədri qeyd edib ki. bütün beynəlxalq tribunalarda olduğu kimi Türk Dövlətləri Təşkilatının IX Zirvə görüşündə də dövlət başçısı həmişəki kimi geniş və məzmunlu, eyni zamanda konkret hədəflərə yönəlmiş çıxış etdi, vəziyyətdən çıxış yollarını göstərdi. Arzuman Abdulkərimovun qənaətincə. Azərbaycan dövlət başçısı çıxışında konkret olaraq İran molla rejiminə mesaj verirdi ki, Güneydə yaşayan soydaşlarımızın haq və hüquqlarını tanısın, onlara öz ana dillərində danışmağa, tədris etməyə imkan versin. Əslində dövlət başçısı "Türk dünyasında gənc nəslin yaşadıqları ölkələrdə məktəblərdə öz ana dilində təhsil almaq imkanı olmalıdır. Əfsuslar olsun ki, Azərbaycan dövlətinin hüdudlarından kənarda yaşayan 40 milyon azərbaycanlının əksəriyyəti bu imkanlardan məhrumdur" sözləri həm də Azərbaycan dövlətinin Güneydə yaşayan soydaşlarımızın taleyinə biganə qalmadığının təsdiqi idi".
Arzuman Abdulkərimov deyib ki, dövlət başçısı hələ prezident seçildiyi ilk illərdən Güney Azərbaycanda, ümumən dünyada yaşayan azərbaycanlıların problemlərinə biganə qalmayacağını açıq şəkildə bəyan etmişdi: "Xatirinizdədirsə, hələ Dünya Azərbaycanlılarının İkinci qurultayında çıxışı zamanı prezident İlham Əliyev demişdir ki, "Azərbaycan xalqı böyük xalqdır. Biz 50 milyonuq. Bu, dünya miqyasında böyük xalqdır. Bizim hamımızın bir Vətəni var - Azərbaycan". Göründüyü kimi, dünyada yaşayan azərbaycanlıların haqq-hüquqlarının qorunması, onlara Azərbaycan dövlətinin dayaq durması hər zaman Cənab İlham Əliyev üçün prioritet təşkil edib. Elə Türk Dövlətləri Təşkilatının IX Zirvə görüşündə çıxışı zamanı da İlham Əliyev bunu bir daha təsdiq etmiş oldu".
İctimai Birlik sədri onu da deyib ki, TDT-yə bir neçə ölkənin, hətta Avropa məkanından Macarıstanın müşahidəçi üzv olması bu təşkilatın tədricən qlobal bir gücə çevriləcəyindən xəbər verir: "Bunun üçün yetərincə potensial var. Yetər ki, bu potensialdan istifadə edilsin. Hesab edirəm ki, türk dövlətləri arasında əməkdaşlıq təkcə ölkələrin birinci şəxsləri, nazirlik və komitələr səviyyəsində deyil, eyni zamanda qeyri-dövlət qurumları səviyyəsində, siyasi partiyalar, ictimai təşkilatlar, media qurumları, ümumiyyətlə bütün istiqamətlərdə birliyimiz, bərabərliyimiz üçün fəaliyyətlər ortaya qoyulmalıdır. Məsələn, eyni ideoloji xətti daşıyan siyasi partiyalar əməkdaşlıq sazişi imzalaya bilərlər ki, təşkilata daxil olan hər hansı bir ölkəyə xaricdən siyasi təzyiq göstəriləndə ona qarşı siyasi müstəvidə atılan adekvat cavab daha təsirli xarakter daşısın. Eləcə də ictimai təşkilatlar, media qurumları arasında anoloji addımları atmaq lazımdır. Düzdür, media sahəsində əməkdaşlıq digər sahələrə nisbətən bir xeyli inkişaf edib, ancaq bu istiqamətdə də əməkdaşlığımızı dərinləşdirmək lazımdır. Bu əməkdaşlıq təşkilata üzv olan hər bir ölkəyə Türk dövlətlərinin media imkanlarından istifadə öz problemlərini, həqiqətlərini dünya ictimaiyyətinə çatdırmağa şərait yaratmış olar. Bir sözlə bütün sektorlar üzrə bu əlaqələri inkişaf etdirmək lazımdır ki, gələcəkdə bu bağlar daha da möhkəmlənsin. Hətta beynəlxalq aləmdə nə qədər qıcıq yaratsa belə, Türk Dövlətləri Təşkilatının hərbi birləşməsinin yaradılması istiqamətində fəaliyyətlər ortaya qoymaq da mümkündür".
